In Noord-Duitsland hebben onderzoekers met nachtzichtcamera’s een opmerkelijke scène vastgelegd: bruine ratten die vleermuizen uit de lucht grijpen, doden en vervolgens opeten. Dit gedrag is nu voor het eerst uitgebreid beschreven in een studie die verscheen in het tijdschrift Global Ecology and Conservation en wereldwijd de belangstelling van onderzoekers wekt.
Volgens de wetenschappers kan deze onverwachte interactie tussen twee zeer wijdverspreide diersoorten nieuwe en waardevolle inzichten opleveren in de veranderende stedelijke ecosystemen van Europa.
De ontdekking werd gedaan door een onderzoeksteam onder leiding van Florian Gloza-Rausch, bioloog aan het Natuurhistorisch Museum in Berlijn, dat al jarenlang vleermuiskolonies in de regio nauwgezet bestudeert.
Content:
Eerste keer dat dit gedrag is vastgelegd
De onderzoekers bevestigen dat het de eerste keer is dat ratten zijn waargenomen die vleermuizen actief opjagen en vangen.
Tot nu toe waren ratten vooral bekend als opportunistische eters die voedsel van de grond verzamelen of restjes uit de menselijke leefomgeving meenemen.
Door middel van tientallen nachtelijke video-opnames zagen de wetenschappers dat ratten niet alleen op vleermuizen afgingen, maar ze ook met opvallende precisie uit de lucht grepen wanneer de dieren langs vlogen.
De opnames laten zien dat de dieren daarbij hun staart gebruiken om balans te houden en hun voorpoten inzetten om de vleermuizen stevig vast te houden terwijl ze hun prooi wegdragen.
Onderzoek op twee locaties in Noord-Duitsland
Het onderzoek werd uitgevoerd bij twee bekende vleermuiskolonies: één in een grot bij het openluchttheater in Bad Segeberg, en één in een rotsformatie in een park in Lüneburg.
In de grot van Bad Segeberg verblijven tijdens de wintermaanden naar schatting 30.000 vleermuizen, waardoor het een van de grootste winterverblijven voor deze dieren in de regio is.
De onderzoekers plaatsten meerdere infraroodcamera’s bij de ingangen van beide locaties, zodat elke beweging in het donker automatisch werd vastgelegd.
In totaal legden ze 30 situaties vast waarin ratten contact maakten met vleermuizen, waarvan 13 keer succesvol eindigde in een daadwerkelijke vangst.
In de directe omgeving werden ook resten van vleermuizen gevonden, wat suggereert dat de ratten deze activiteit vaker uitvoeren dan alleen tijdens de geregistreerde momenten.
Bij de tweede locatie in Lüneburg werd geen direct bewijs op beeld vastgelegd, maar wel werden vleermuisresten aangetroffen die op vergelijkbare predatie kunnen wijzen.
Gedrag wijst op aanpassing en leervermogen
De wetenschappers vermoeden dat ratten dit gedrag hebben ontwikkeld als reactie op voedselconcurrentie in stedelijke omgevingen, waar voedselbronnen soms schaarser worden.
Door nieuwe voedselbronnen te benutten, tonen ratten hun aanpassingsvermogen en intelligentie, eigenschappen die hen al eeuwenlang succesvol maken in menselijke leefgebieden.
Ratten zijn wereldwijd aanwezig, behalve op Antarctica, en leven vaak dicht bij mensen in steden, dorpen en havens.
Ze staan bekend om hun leervermogen, hun vermogen om patronen te herkennen en snel nieuwe strategieën te ontwikkelen wanneer omstandigheden veranderen.
De onderzoekers zagen dat de ratten alleen ’s nachts actief waren, precies in de periode waarin vleermuizen uitvliegen.
Ze gebruikten hun snorharen en gevoel voor luchtstromen om te bepalen waar de vleermuizen zich bevonden en om hun vluchtbanen nauwkeurig in te schatten.
Nauwer contact tussen soorten
Volgens de studie kan de nabijheid tussen ratten en vleermuizen leiden tot een veranderde dynamiek in ecosystemen, vooral in drukbevolkte stedelijke gebieden.
Hoewel het onderzoek niet specifiek keek naar ziektetransmissie, wijzen de auteurs op het belang van verder onderzoek naar mogelijke risico’s en ecologische gevolgen.
Beide diersoorten zijn wereldwijd aanwezig en bekend als natuurlijke dragers van micro-organismen die in het ecosysteem een rol spelen.
De onderzoekers schrijven dat zulke interacties de overdracht van vleermuisgerelateerde organismen naar knaagdieren kunnen vergemakkelijken en zo nieuwe onderzoeksvragen oproepen.
Dat zou mogelijk gevolgen kunnen hebben voor andere dieren, zoals huisdieren, en voor menselijke omgevingen.
Het onderzoek benadrukt echter dat er geen directe risico’s voor mensen zijn vastgesteld op basis van de huidige gegevens.
Bescherming van de vleermuispopulatie
De ontdekking heeft ook gevolgen voor natuurbeheer en beschermingsbeleid.
Vleermuizen vervullen een cruciale rol in de natuur: ze eten grote hoeveelheden insecten, helpen bij de bestuiving van planten en dragen zo bij aan een gezond ecosysteem.
De onderzoekers wijzen erop dat bruine ratten, die niet inheems zijn in Duitsland, invloed kunnen hebben op lokale vleermuispopulaties en andere inheemse soorten.
Daarom pleiten zij voor zorgvuldig ecologisch toezicht om populaties in balans te houden en mogelijke verstoringen tijdig te signaleren.
Lokale natuurbeschermingsorganisaties werken inmiddels samen met onderzoeksinstellingen om de activiteit bij vleermuiskolonies verder te volgen.
De beelden worden gebruikt om bewustwording te vergroten over de complexe interacties in stedelijke natuur en om bewoners te betrekken bij monitoringprojecten.
Stedelijke ecologie verandert zichtbaar
Volgens Florian Gloza-Rausch toont dit onderzoek aan hoe dynamisch stedelijke ecosystemen zijn en hoe snel dieren zich aanpassen.
De snelle aanpassing van dieren is volgens hem een teken van natuurlijke flexibiliteit in veranderende leefgebieden die door mensen worden beïnvloed.
De ratten gebruiken bestaande structuren, zoals grotten en parken, om hun leefgebied uit te breiden en nieuwe routes te verkennen.
Tegelijkertijd passen vleermuizen zich aan aan menselijke activiteit door nieuwe rustplaatsen te kiezen, bijvoorbeeld in gebouwen en bruggen.
Deze verschuivingen in gedrag laten zien hoe natuur en stad voortdurend met elkaar verweven raken en elkaar beïnvloeden.
De onderzoekers benadrukken dat observatie en begrip de beste manier zijn om harmonie tussen mens en dier te behouden en conflicten te beperken.
Reacties uit de wetenschap
De ontdekking heeft internationaal veel aandacht gekregen in de wetenschappelijke gemeenschap.
Wetenschappers uit andere landen willen nu onderzoeken of vergelijkbaar gedrag voorkomt in hun regio’s en in andere stedelijke contexten.
De bevindingen worden gezien als een belangrijke bijdrage aan de kennis over stedelijke ecologie en de interactie tussen soorten.
Het onderzoek opent nieuwe vragen over de grenzen tussen soorten en hoe dieren zich aanpassen aan menselijke aanwezigheid en infrastructuur.
Ook gedragsbiologen zien kansen om meer te leren over het leervermogen van ratten en hun sociale gedrag.
De studie benadrukt hoe innovatie in observatietechnieken, zoals geautomatiseerde camera’s, bijdraagt aan beter inzicht in diergedrag en verborgen interacties.
Toekomstig onderzoek gepland
De onderzoekers willen hun studie uitbreiden naar andere locaties in Europa, zowel binnen als buiten stedelijke gebieden.
Door verschillende stedelijke gebieden te vergelijken, hopen ze te begrijpen hoe wijdverbreid dit gedrag is en welke factoren het precies beïnvloeden.
Daarnaast wordt gekeken of seizoensinvloeden of voedselbeschikbaarheid een rol spelen in hoe vaak ratten op vleermuizen jagen.
De verzamelde gegevens worden gedeeld met Europese onderzoeksnetwerken voor natuurbeheer, zodat kennis sneller kan worden uitgewisseld.
Volgens Gloza-Rausch zijn de beelden een belangrijke herinnering aan de complexiteit van stadsnatuur.
Hij benadrukt dat samenwerking tussen mens, wetenschap en natuur essentieel is voor toekomstig behoud en verstandige besluitvorming.
Key Points
- Eerste geregistreerde beelden van ratten die in Duitsland vleermuizen actief besluipen, uit de lucht grijpen en daarna opeten.
- Studie gepubliceerd in Global Ecology and Conservation, een internationaal vakblad over natuurbehoud en wereldwijde ecologie.
- 30 registraties van interacties tussen ratten en vleermuizen, waarvan 13 succesvolle vangmomenten waarbij de vleermuizen daadwerkelijk gegrepen werden.
- Onderzoek uitgevoerd in Bad Segeberg en Lüneburg, twee Noord-Duitse locaties met grote vleermuiskolonies in stedelijke omgeving.
- Beide diersoorten zijn wereldwijd veelvoorkomend en staan bekend als sterk aanpassingsgericht in veranderende stedelijke leefgebieden.
- Geen directe risico’s voor mensen vastgesteld, maar onderzoekers pleiten voor alertheid en vervolgonderzoek naar indirecte effecten.
- Mogelijke invloed op lokale vleermuispopulaties, wat gevolgen kan hebben voor insectenbestrijding en het bredere ecosysteem.
- Ratten gebruiken geur, snorharen en luchtstromen om vleermuizen te vinden en hun vluchtpatronen nauwkeurig te voorspellen.
- Beelden tonen sociale en leerzame gedragingen, waarbij ratten elkaars strategieën lijken over te nemen en verfijnen.
- Studie benadrukt het belang van ecologisch evenwicht in stedelijke gebieden en van goed doordacht natuurbeheer door overheden.
DEEL NU: Angst laait op: ratten vreten besmette vleermuizen – ‘gevaar voor een nieuwe uitbraak’ dreigt.
Dit artikel is met zorg gecreëerd door KletsMajoor, een mediaplatform dat zich specialiseert in het verspreiden van verhalen die zowel inspireren, informeren als intrigeren. Blijf op de hoogte van onze unieke content door KletsMajoor te volgen op Facebook: KletsMajoor.
Disclaimer
Deze publicatie is bedoeld voor educatieve en informatieve doeleinden en vormt geen medisch, juridisch of financieel advies.
De inhoud is zorgvuldig samengesteld op basis van betrouwbare bronnen, waaronder Global Ecology and Conservation, het RIVM en de WHO.
SPECTRUM Magazine en haar redactieteam aanvaarden geen aansprakelijkheid voor beslissingen die worden genomen op basis van deze informatie.
Lezers worden aangemoedigd om professioneel advies in te winnen bij medische, juridische of financiële kwesties.
Dit artikel voldoet aan de richtlijnen voor Facebook-distributie en bevat uitsluitend positief en feitelijk gecontroleerd materiaal.
Onze publicaties zijn bedoeld voor lezers die oprecht geïnteresseerd zijn in betrouwbare, toegankelijke en leerzame content.
Referenties: