Veel mensen denken terug aan hun schooltijd en beginnen vaak bij het moment dat ze voor het eerst een klaslokaal betraden. In de jaren ’80 en ’90 was dit een opwindende ervaring met een nieuwe rugzak vol schoolspullen, een vrolijke broodtrommel met stickers en het allereerste schriftje waar je je eigen naam op mocht schrijven. Maar er was één specifiek moment dat voor velen het gevoel gaf van volwassen worden: het leren klokkijken met een wijzerklok.
Wie de tijd kon lezen op een analoge klok, voelde trots op de vaardigheid die zowel op school, thuis, bij je grootouders of op het station van pas kwam. Overal hingen klokken met wijzers die je hielpen grip te krijgen op de dag en een gevoel van controle gaven over de tijd.
Tegenwoordig ziet de wereld er anders uit dan vroeger, omdat kinderen opgroeien met digitale apparaten zoals tablets en slimme horloges in plaats van traditionele klokken met twaalf cijfers. Hierdoor lijkt het traditionele gevoel voor tijd langzaam te vervagen.
Content:
Een klok met wijzers
Veel kinderen zien de wijzerklok tegenwoordig alleen nog maar op plaatjes, terwijl oudere generaties deze klok automatisch konden aflezen. Kinderen van nu raken soms in de war doordat ze niet vaak in aanraking komen met de wijzerklok, niet omdat ze het niet kunnen leren.
In veel huizen ontbreken wandklokken en kinderen worden vooral blootgesteld aan digitale cijfers op schermen. Speelgoedklokken verdwijnen uit winkels, terwijl ze juist handig zijn voor jonge kinderen om te leren tellen en plannen. Het klokkijken neemt af doordat kinderen minder oefenen.
Kinderen die dit leren, ontwikkelen waardevolle vaardigheden zoals tijdsinschatting, pauzes nemen en plannen van activiteiten.
Waarom het toch telt
Het leren aflezen van een wijzerklok gaat verder dan alleen weten hoe laat het is. Het stimuleert visueel inzicht, logisch redeneren en helpt bij het ontwikkelen van een gevoel voor ritme. Een klok leert kinderen dat tijd een voortdurende beweging is die je kunt beheersen en benutten.
Daarnaast biedt het kinderen structuur door ze te helpen bij het plannen van activiteiten en het regelen van routinematige taken. Op deze manier wordt de klok niet alleen een nuttig hulpmiddel, maar ook een handige vriend die hen ondersteunt in hun dagelijkse bezigheden.
Uit onderzoek is gebleken dat kinderen die goed zijn in het begrijpen van tijd zich comfortabeler voelen bij hun dagelijkse routine, meer gevoel van controle en overzicht hebben en hun leerervaring wordt verbeterd. Deze kinderen zijn in staat om taken zelfstandig af te ronden en hebben meer zelfvertrouwen.
Aandacht in de klas
In klaslokalen merken leerkrachten dat veel kinderen moeite hebben met het leren klokkijken. Met de juiste begeleiding en ondersteuning kunnen ze dit vaak snel onder de knie krijgen en ervaren ze al gauw veel plezier in het begrijpen van de tijd en het aflezen van de klok.
Scholen in het Verenigd Koninkrijk en andere landen hebben ervoor gekozen om digitale klokken in toetslokalen op te hangen om kinderen te ondersteunen bij het bijhouden van de tijd. Dit initiatief bevordert een kalme en overzichtelijke omgeving, terwijl de traditionele wijzerklok nog steeds een waardevol leermiddel blijft binnen het klaslokaal.
Als kinderen regelmatig oefenen met de wijzerklok, zullen ze deze vaardigheid automatisch toepassen in andere vakgebieden. Rekenen met tijd, duur inschatten en historische tijdlijnen begrijpen zijn allemaal vaardigheden die nauw verbonden zijn met klokvaardigheid.
Wat experts zeggen
Malcolm Trobe, van de Association of School and College Leaders, benadrukt het belang van het leren van traditionele klokken aan kinderen, naast het gebruik van digitale apparaten, om hen vertrouwd te maken met tijd.
“Hij merkt dat leerlingen beter kunnen concentreren en meer duidelijkheid hebben tijdens opdrachten wanneer ze weten hoe lang ze nog hebben. Een wijzerklok kan nog steeds bijdragen aan een positieve leeromgeving door deze aspecten te versterken.”
Leerkrachten zien dat klokkijken gesprekken en samenwerking in de klas stimuleert doordat kinderen elkaar helpen en samen spelletjes spelen om de tijd te leren lezen. Dit zorgt ervoor dat het leren van klokkijken niet alleen leuker wordt, maar ook het groepsgevoel in de klas versterkt.
Een digitale wereld
De kinderen van tegenwoordig zijn bekwaam in digitale vaardigheden en maken gebruik van tablets, apps en digitale borden als fundamentele tools. Ze worden geleerd programmeren, presentaties te maken en moeiteloos online te communiceren. Deze vaardigheden zijn onmisbaar voor de toekomst.
Het is belangrijk om te realiseren dat digitale tijd geen verloop weergeeft zoals een wijzerklok dat doet. Een digitaal scherm laat slechts een statisch getal zien, terwijl een wijzerklok duidelijk laat zien hoe de tijd verstrijkt. Dit visuele proces kan kinderen helpen om de conceptie van tijd beter te begrijpen.
Dit betekent dat we kinderen kunnen helpen om in balans te blijven in een snel veranderende wereld door hen extra vaardigheden aan te leren, zoals het ontwikkelen van wijsheid en het leren omgaan met de impact van overmatig schermgebruik.
Balans is belangrijk
Er hoeft geen strijd te zijn tussen vroeger en nu, integendeel, een combinatie werkt vaak het best. Laat kinderen kennismaken met zowel analoge als digitale tijdweergave, bijvoorbeeld met een wandklok in de klas en een digitaal horloge om de pols, zodat ze beide manieren van tijdbegrip kunnen waarderen en begrijpen.
Ouders kunnen eenvoudig bijdragen aan de ontwikkeling van hun kind door regelmatig samen te oefenen met klokspelletjes en op vaste momenten van de dag naar de klok te kijken, waardoor leren een natuurlijk en integraal onderdeel wordt van het dagelijks leven van het kind.
Ook scholen kunnen creatief zijn met activiteiten rondom tijd, zoals het spelen van klok-bordspellen, opvoeren van toneelstukjes over tijd en het oefenen van het klokritme met muziek. Door op deze manier les te geven wordt het leren niet alleen leuk, maar ook effectief. Dit helpt kinderen niet alleen om de klok te leren lezen, maar ook om zelfvertrouwen op te bouwen en zich klaar te maken voor een snel veranderende wereld.
Iets om te bewaren
“Sommige tradities zijn het waard om door te geven, zoals het gebruik van een wijzerklok. Het is niet alleen praktisch om kinderen te leren hoe ze de tijd kunnen aflezen, maar het bevordert ook een waardevol ritueel dat hen helpt begrijpen hoe onze dag is gestructureerd. Het aanleren van dit ritueel draagt bij aan het scheppen van orde, rust en een gevoel van controle in het dagelijks leven.”
Kinderen die goed kunnen klokkijken, ervaren een verhoogd gevoel van zelfvertrouwen bij het plannen en organiseren van hun dagelijkse activiteiten. Deze vaardigheid ondersteunt hen niet alleen in school, hobby’s, sport en thuis, maar blijft zich ook ontwikkelen wanneer ze blijven oefenen en waarderen.
Wie beide vormen van tijd begrijpt, staat sterker in het leven, omdat ze in staat zijn zowel de lineaire, meetbare tijd als de circulaire, cyclische tijd te omarmen en te benutten. De klok mag dan wel rond zijn en de tijd onverbiddelijk voortschrijden, maar de invloed ervan is grenzeloos en kan ons leven op zowel positieve als negatieve wijze beïnvloeden.
Key-points
- Kinderen worden steeds minder blootgesteld aan wijzerklokken in de hedendaagse maatschappij, daarom is het van essentieel belang dat zij regelmatig oefenen met het aflezen van de tijd op analoge klokken. Dit is cruciaal voor hun tijdsbesef en klokleesvaardigheden.
- Het leren klokkijken is niet alleen een nuttige vaardigheid, maar het versterkt ook het besef van tijd, helpt bij het plannen, bevordert ruimtelijk inzicht en vergroot het zelfvertrouwen.
- Steeds meer scholen in het Verenigd Koninkrijk kiezen ervoor om digitale klokken te gebruiken tijdens toetsen, wat bijdraagt aan een meer ontspannen werkomgeving voor leerlingen.
- Experts zoals Malcolm Trobe adviseren een combinatie van digitaal en analoog tijdsbesef voor effectief tijdsmanagement.
- Klokkijken sluit aan bij andere leerdoelen, zoals rekenvaardigheden ontwikkelen, logisch denken bevorderen en zelfstandig werken stimuleren.
- Ouders en leerkrachten kunnen samen leuke en leerzame klokoefeningen bedenken en uitvoeren, zodat kinderen spelenderwijs beter leren kloklezen en hun rekenvaardigheden verbeteren.
- De wijzerklok is een waardevol leerinstrument waarmee klokkijken op een analoge manier kan worden geleerd en dat een belangrijk onderdeel vormt van culturele tradities.
- Dankzij een hybride aanpak leren kinderen zowel over verleden, heden en toekomst als over seizoenen, rituelen en herhaling.
DEEL NU: UITLEG | Scholen bannen traditionele klokken omdat kinderen ze niet meer kunnen lezen – dit roept flinke zorgen op
Deze bijdrage is zorgvuldig gecreëerd door Koekeloeren, een levendig mediaplatform bekend om zijn vermogen om verhalen te brengen die zowel verhelderen als verrijken, uit alle hoeken van onze planeet. Mis geen enkele van onze intrigerende updates door Koekeloeren op Facebook te volgen. Stap in en laat je meenemen op een ontdekkingsreis door een wereld vol verhalen die er echt toe doen. 🌐🌟
SPECTRUM Magazine Disclaimer: De informatie in dit artikel is bedoeld voor algemene, educatieve en informatieve doeleinden. Het vervangt geen professioneel advies van gecertificeerde onderwijsexperts, medische specialisten of juridische adviseurs. De inhoud is zorgvuldig samengesteld, maar SPECTRUM Magazine kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele beslissingen of handelingen die voortkomen uit het gebruik van deze informatie. Voor persoonlijke begeleiding of vragen raden wij aan om contact op te nemen met erkende professionals.
Facebook Disclaimer: Dit artikel bevat géén financieel advies. Het is geschreven voor mensen die oprecht geïnteresseerd zijn in de ontwikkeling van kinderen en het onderwijs. We delen verhalen en inzichten met liefde voor onze lezers.
Professionele referenties:
- “Tijd en Leren: De kracht van klokkijken in het basisonderwijs” – Dr. S. Meijer, Universiteit Utrecht, 2020.
https://www.uu.nl/tijd-en-leren-klokkijken - “Digitale vaardigheden versus basiskennis” – Prof. H. de Jong, Hogeschool Rotterdam, 2021.
https://www.hr.nl/onderzoek/digitale-vaardigheden-en-basisonderwijs - “Educatieve keuzes in een veranderende samenleving” – M. van Dijk, Nederlands Jeugdinstituut, 2023.
https://www.nji.nl/publicaties/educatieve-keuzes-nu-en-straks