De gemeente Westland richt zich met een duidelijke en krachtige boodschap tot demissionair minister David van Weel en stelt dat er binnen de gemeentegrenzen geen verantwoorde ruimte is om 635 asielzoekers op te vangen. In een uitgebreide brief aan de minister licht het college toe dat deze opgave volgens hen onvoldoende is onderbouwd en dat de beschikbare capaciteit, zowel fysiek als organisatorisch, tekortschiet om zo’n aantal zorgvuldig te huisvesten. Daarbij wijst de gemeente op de verwachte effecten voor de lokale gemeenschap, voorzieningen en infrastructuur en vraagt zij om een evenwichtige landelijke verdeling die expliciet rekening houdt met draagkracht, reeds geleverde inspanningen en de reële mogelijkheden van iedere gemeente. Het verzoek is om keuzes transparant te motiveren en de verdeling zo in te richten dat continuïteit, veiligheid en kwaliteit van opvang voorop blijven staan.
Op 18 september 2025 stuurde het college van burgemeester en wethouders een uitvoerige brief waarin wordt benadrukt dat besluiten met impact op aantallen of eenheden pas kunnen worden genomen na aantoonbaar overleg met alle betrokken partijen. De gemeente verwacht dat dit overleg zorgvuldig wordt voorbereid, dat relevante gegevens gedeeld en vastgelegd worden en dat knelpunten vooraf in beeld zijn, zodat keuzes goed aansluiten op de lokale situatie. Op deze manier blijft het dagelijks leven van inwoners zo min mogelijk onder druk staan en kan draagvlak behouden blijven door tijdig en helder te communiceren over gevolgen, planning en randvoorwaarden.
De gemeente onderstreept het belang van constructieve samenwerking met het ministerie, ook wanneer men het inhoudelijk niet eens is over uitgangspunten of aantallen. Westland gelooft dat juist in een open dialoog duurzame oplossingen ontstaan en dat bereidheid tot compromissen nodig is om gezamenlijke doelen stap voor stap dichterbij te brengen. Door afspraken concreet te maken en voortgang te monitoren, kunnen zorgen tijdig worden besproken en bijsturingsruimte worden gecreëerd als omstandigheden veranderen.
Content:
Achtergrond spreidingswet
Het aantal opvangplekken volgt uit de Spreidingswet, die is bedoeld om de verantwoordelijkheid voor opvang eerlijk over alle gemeenten te verdelen. Na bezwaren van verschillende gemeenten zijn aantallen herijkt om beter aan lokale zorgen tegemoet te komen en de invoering van het beleid soepeler te laten verlopen. Het streven is om draagvlak te vergroten door rekening te houden met regionale verschillen, bestaande druk op voorzieningen en de praktische uitvoerbaarheid op de korte en langere termijn.
De taakstelling kwam daarbij uit op 635 plaatsen, zodat meer gemeenten bijdragen aan opvang en de druk evenwichtiger over het land wordt gespreid. Het doel is dat vluchtelingen in een veilige en stabiele omgeving terechtkunnen, met uitzicht op doorstroom naar passende huisvesting, terwijl verantwoordelijkheden eerlijk worden verdeeld en voor uitvoerende partijen haalbaar blijven. Duidelijke afspraken over termijnen en ondersteuning moeten voorkomen dat knelpunten zich blijven opstapelen.
Wanneer gemeenten met succes bezwaar maakten, leidde dit soms tot lagere aantallen voor die gemeenten en tot hogere aantallen elders. Volgens Westland vergroot dit de druk op lokale voorzieningen, omdat bovenop eerdere opgaven extra opvang zou moeten worden gerealiseerd. De gemeente vreest dat de balans in de regio hierdoor verder onder spanning komt te staan en vraagt om maatwerk dat eerdere inspanningen zichtbaar meeweegt.
Lees meer over de Spreidingswet op Rijksoverheid.nl in de officiële toelichting
Westland voelt zich overbelast
De gemeente wijst erop dat zij al een substantiële bijdrage levert met opvang voor 2.075 Oekraïense vluchtelingen. Daarnaast wonen er meer dan 5.000 arbeidsmigranten in de regio en worden circa 3.000 extra woonplekken voorbereid, zodat deze groep op een verantwoorde manier kan worden gehuisvest met aandacht voor voorzieningen, toezicht en integratie. Deze gecombineerde opgaven drukken zwaar op ruimte en organisatiekracht.
Deze aantallen vergroten de druk op een al krappe woningmarkt en raken voorzieningen zoals onderwijs, jeugdhulp en zorg. Het college vreest dat dit, zonder aanvullende steun en planning, kan leiden tot overbelasting van publieke diensten en tot langere wachttijden. Om de kwaliteit van de leefomgeving voor inwoners te behouden, vraagt Westland om duidelijke financiële afspraken, personele ondersteuning en tijdige beschikbaarheid van locaties.
Tegelijkertijd benadrukt Westland dat de inzet van inwoners, organisaties en ondernemers groot is en dat die betrokkenheid helpt om de leefbaarheid te behouden. De gemeente ziet deze samenwerking als fundament om verbeteringen breed te laten landen en iedereen in de regio mee te nemen. Initiatieven vanuit wijken en verenigingen krijgen waar mogelijk ondersteuning zodat lokale kennis wordt benut.
Investeringen in opvang
De afgelopen jaren heeft Westland extra geïnvesteerd in huisvesting voor statushouders. Sinds 2022 wordt met een versnelde aanpak gewerkt, waaronder de aankoop van een hotel dat als tijdelijke opvanglocatie kan dienen. Met aanvullende begeleiding en doorstroomafspraken wil de gemeente wachttijden beperken en de overgang naar reguliere woonruimte beter organiseren, met behoud van veiligheid en toezicht.
In drie jaar tijd zijn 450 statushouders in Westland gehuisvest. Daarmee voldoet de gemeente aan eerdere verplichtingen en laat zij zien bereid te zijn te investeren in voorzieningen en begeleiding die bijdragen aan een goede start en snelle integratie. De inzet is om kwetsbare groepen tijdig te ondersteunen met taal, scholing en toegang tot zorg, zodat deelname aan de samenleving sneller op gang komt.
Tegelijk geeft de gemeente aan dat er grenzen zijn aan wat lokaal zelfstandig haalbaar is. Westland wil dat het vraagstuk onderdeel blijft van een breder landelijk gesprek, met duidelijke coördinatie tussen bestuurslagen en voorspelbare financiering, zodat maatregelen uitvoerbaar zijn en effect hebben voor de hele samenleving. Heldere taakverdeling moet voorkomen dat verantwoordelijkheden blijven schuiven.
Meer informatie over statushouders bij het COA, inclusief uitleg over begeleiding en doorstroom
Rekening zonder Westland
Volgens het college houdt de berekening van de opvangtaak onvoldoende rekening met verantwoordelijkheden en werkzaamheden van instellingen die al jarenlang specifieke taken uitvoeren in de regio. Daardoor sluit de toedeling niet aan bij de werkelijke situatie, beschikbare expertise en de bestaande belasting van betrokken organisaties. Het gevolg is dat planning en uitvoering onder druk komen te staan.
Westland vraagt daarom om eerdere inspanningen en lopende taken zichtbaar mee te wegen in de verdeling van middelen en aantallen. Zonder die erkenning ontstaat het beeld dat iedere gemeente opnieuw begint, terwijl sommigen al grote stappen hebben gezet. Door prestaties te borgen in de toedeling kan voortgebouwd worden op wat werkt en blijven schokken in de uitvoering beperkt.
Het gemeentebestuur verzoekt betrokken instanties om een correctie op basis van reeds geleverde bijdragen en actuele draagkracht. Zo ontstaat een realistischer en eerlijker beeld van de inspanningen tot nu toe en wordt transparant gemaakt welke resultaten in de beoordeling van alle partijen worden meegenomen. Deze aanpak helpt om vertrouwen te behouden en discussies te baseren op dezelfde feiten.
Beperkt aanbod blijft
Westland handhaaft een aanbod van 140 opvangplekken, onder de voorwaarde dat veiligheid, hygiëne, gedragsregels en begeleiding aantoonbaar zijn geborgd. De gemeente wil dat deze randvoorwaarden vooraf helder en controleerbaar zijn voordat nieuwe plaatsingen plaatsvinden. Jaarlijkse evaluaties en heldere aanspreekpunten moeten zorgen voor continuïteit en een veilige leefomgeving voor omwonenden en bewoners.
Duidelijke afspraken over financiering, veiligheid en beschikbare faciliteiten zijn voor Westland essentieel. De opvang moet passen bij lokale behoeften en capaciteit, zodat oplossingen niet alleen op papier goed ogen, maar in de praktijk duurzaam en uitvoerbaar blijken. Daarmee worden risico’s beheersbaar gehouden en kunnen verwachtingen richting inwoners en partners eerlijk worden gemanaged.
De gemeente hecht daarnaast waarde aan betrokkenheid van bewoners. Door vooraf verwachtingen en afspraken te delen, omwonenden tijdig te informeren en zorgen serieus te bespreken, verwacht Westland meer begrip en draagvlak voor besluiten die de directe leefomgeving raken. Deze aanpak bevordert vertrouwen en helpt om signalen vroeg te herkennen en op te lossen.
Kritiek op beleid
Naast de cijfers kijkt Westland kritisch naar het nationale beleid. Er bestaan twijfels over voorgestelde aanpassingen in de Spreidingswet en over plannen om het budget voor asielzaken in de komende jaren te verlagen. Gemeenten waarschuwen dat minder middelen de uitvoerbaarheid onder druk zetten en dat afspraken over kwaliteit en begeleiding daardoor lastiger na te komen zijn.
De aangekondigde verlaging van het budget in 2029 van 9,5 miljard euro naar 1,2 miljard euro roept zorgen op. Minder middelen betekenen beperktere dienstverlening, minder ruimte voor beleid en minder mogelijkheden om te investeren in doorstroom en begeleiding. Dat heeft merkbare gevolgen voor inwoners, voor opvanglocaties en voor de kwaliteit van publieke voorzieningen die al onder druk staan.
Meerdere gemeenten signaleren dat zonder passende financiering een tekort aan opvanglocaties voor kwetsbare groepen dreigt. Westland benadrukt daarom dat evenwicht tussen beleidsambitie en budget noodzakelijk is om tot een duurzame en rechtvaardige aanpak te komen. Langjarige afspraken en stabiele middelen zijn nodig om te plannen, op te schalen en kwaliteit te borgen.
Lees meer over de kabinetsplannen bij NOS in het dossier over asiel en opvang
Onmogelijke opdracht
Volgens de gemeente bemoeilijkt het lagere budget het realiseren van duurzame opvang. Het rijk vraagt om structurele oplossingen, terwijl tegelijkertijd geld wordt teruggeschroefd. Westland vindt die combinatie onrealistisch en vreest dat de uitvoering steeds zwaarder op de schouders van lokale overheden komt te rusten. Zonder extra ondersteuning ontstaat het risico dat noodmaatregelen de norm worden in plaats van stabiele, planbare voorzieningen.
Westland beschrijft de situatie als complex en veeleisend, omdat ook andere gemeenten tegen capaciteitsgrenzen aanlopen en taken blijven groeien. Dit vraagt om aanvullende ondersteuning, gedeelde expertise en heldere afspraken over taakverdeling en prioriteiten. Alleen met tijdige besluitvorming en gerichte middelen kan de druk op de uitvoering afnemen.
De kloof tussen landelijke ambities en lokale uitvoering wordt daardoor zichtbaarder. Westland pleit voor een actievere rol van het rijk, voor beter voorspelbare financiering en voor instrumenten die provincies en gemeenten helpen om besluiten te vertalen naar werkbare plannen. Zo kan de doorvertaling van beleid naar praktijk minder frictie opleveren en ontstaat ruimte om kwaliteit te borgen.
Nationale discussie
Ook elders lopen gesprekken over de uitvoering van de Spreidingswet. Sommige gemeenten onderhandelen nog met betrokken partijen over aantallen en locaties, terwijl anderen aangeven dat beoogde aantallen niet haalbaar zijn door ruimtelijke, financiële of organisatorische beperkingen. Deze verschillen vragen om regionaal maatwerk en om duidelijke spelregels voor verdeling en compensatie.
De verschillen tussen provincies maken een consistente nationale strategie lastiger, omdat regio’s eigen prioriteiten en beperkingen hebben. Toch geven diverse provincies aan te willen meedenken over een gecoördineerde aanpak, waarbij afspraken per regio beter op elkaar aansluiten en knelpunten inzichtelijk worden gemaakt. Zo kan tempo worden gemaakt zonder het draagvlak te verliezen.
Daarmee blijft de kernvraag hoe de verdeling eerlijk en rechtvaardig kan plaatsvinden. In het landelijke debat wordt gezocht naar een oplossing die uitvoerbaar is en rekening houdt met de belangen van alle partijen, zodat opvang niet stokt en draagvlak behouden blijft. Heldere criteria en transparante verantwoording zijn nodig om vertrouwen te versterken.
Lees achtergrond bij deze discussie in de Volkskrant met analyses en duiding
Waarschuwing COA
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers waarschuwt al langer voor een tekort aan capaciteit om de groeiende instroom goed te huisvesten. Zonder extra inzet van gemeenten bestaat het risico dat opvang deze herfst onvoldoende aansluit bij de vraag, met vertragingen in doorstroom en druk op tijdelijke voorzieningen als gevolg. Deze onzekerheid werkt door in onderwijs, zorg en integratie.
Het COA benadrukt dat nauwe samenwerking tussen rijk en gemeenten noodzakelijk is om tot een duurzame, schaalbare aanpak te komen. Alleen met een continue en goed gecoördineerde inspanning kunnen locaties stabiel blijven, kan tijdig worden opgeschaald en kunnen bewoners sneller doorstromen naar passende huisvesting. Dat vraagt om duidelijke afspraken over rollen, termijnen en financiering.
Zonder gezamenlijke inzet dreigt een structureel tekort aan plekken te ontstaan, met gevolgen voor doorstroom naar reguliere woonruimte en voor begeleiding richting onderwijs, zorg en werk. Het COA vraagt daarom om duidelijke keuzes, langjarige afspraken en het borgen van kwaliteit, zodat kwetsbare groepen niet tussen wal en schip vallen.
Lees meer over het COA en de actuele aanpak op coa.nl
Hoe nu verder?
Het ministerie van Asiel en Migratie is verantwoordelijk voor de toewijzing van verblijfplaatsen, terwijl Westland vasthoudt aan 140 plekken die volgens de gemeente haalbaar en verantwoord zijn. De lokale inzet blijft gericht op kwaliteit, veiligheid en begeleiding, met extra aandacht voor communicatie met omwonenden en samenwerking met maatschappelijke partners. Zo wil de gemeente voorspelbaarheid creëren en escalaties voorkomen.
Het is nog onduidelijk of dit voldoende is om spanningen met Den Haag te voorkomen. Het ministerie zal eerst bepalen of aanvullende aanpassingen in de verdeling nodig zijn en welke gemeenten daarbij betrokken worden. Totdat daar duidelijkheid over is, blijft de situatie voor alle partijen onzeker en is zorgvuldig verwachtingsmanagement richting inwoners en partners essentieel.
Voor gemeente en inwoners overheerst daarom voorlopig onzekerheid. De hoop is dat in de komende maanden een werkbaar compromis ontstaat, waarin belangen en mogelijkheden zorgvuldig tegen elkaar worden afgewogen en de uitvoering voor iedereen duidelijk wordt. Door feiten centraal te stellen en afspraken publiek toe te lichten, kan vertrouwen worden opgebouwd en kan draagvlak groeien.
Key-points
- Westland geeft aan dat 635 opvangplekken niet haalbaar zijn binnen de huidige capaciteit en bevestigt dat 140 plekken verantwoord kunnen worden georganiseerd, mits veiligheid, begeleiding en hygiëne aantoonbaar zijn geborgd.
- Door de Spreidingswet steeg de taakstelling voor Westland van 617 naar 635 plekken na herijking, met als doel de landelijke verdeling evenwichtiger te maken en meer gemeenten te laten bijdragen.
- De gemeente biedt al onderdak aan 2.075 Oekraïners en huisvest daarnaast duizenden arbeidsmigranten en statushouders, wat de druk op woningen, onderwijs en zorg merkbaar vergroot en om extra ondersteuning vraagt.
- Westland wil dat eerdere inspanningen en gerealiseerde resultaten meetellen bij nieuwe toedelingsbesluiten, zodat gemeenten die al veel hebben gedaan herkenbaar worden gewaardeerd en op hun inzet kunnen voortbouwen.
- De belangrijkste zorg betreft het verschil tussen landelijke ambities en beschikbare middelen, waardoor uitvoering lokaal onder druk komt te staan en keuzes lastiger worden voor bestuur en partners.
- Het COA benadrukt dat nauwe samenwerking tussen rijk en gemeenten noodzakelijk is om tekorten aan opvangplekken te voorkomen, doorstroom op peil te houden en kwaliteit van zorg te borgen.
- De uiteindelijke verdeling hangt af van besluiten van het ministerie van Asiel en Migratie, waardoor de komende periode bepalend is voor duidelijkheid, draagvlak en een werkbare uitvoering in de regio.
DEEL NU: NIEUWS | Er is momenteel geen ruimte beschikbaar in de gemeente om de 635 asielzoekers op te vangen, waardoor de gemeente helaas geen opvang kan aanbieden.
Deze publicatie is zorgvuldig gecreëerd door Spectrum Magazine, een levendig mediaplatform dat zich richt op het verspreiden van verhalen die zowel verhelderen als verrijken, van over de hele wereld. Mis geen enkele van onze fascinerende updates door Spectrum Magazine te volgen op Facebook. Laat je onderdompelen in een spectrum van verhalen die echt iets te zeggen hebben
SPECTRUM Magazine Disclaimer
Dit artikel is geschreven voor informatieve en journalistieke doeleinden. Hoewel er veel zorg is besteed aan de inhoud, kan SPECTRUM Magazine geen enkele garantie geven over de volledigheid of juistheid van de informatie. Dit artikel bevat geen financieel, juridisch of medisch advies. Lezers dienen altijd zelf onafhankelijk advies in te winnen bij bevoegde professionals voordat zij beslissingen nemen die betrekking hebben op hun persoonlijke situatie. De uitgever en auteurs zijn niet aansprakelijk voor eventuele gevolgen van het gebruik van de informatie in dit artikel.
Facebook Disclaimer
Deze publicatie is uitsluitend bedoeld om lezers te informeren. Het is geen financieel advies en mag ook niet zo worden opgevat. Mensen zijn oprecht geïnteresseerd in onze content en lezen deze vrijwillig.