Veel huishoudens ontdekken tijdens het opruimen wel eens een oud blikje dat achter in de voorraadkast staat. De eerste reactie is meestal om direct naar de datum te kijken en het product weg te doen zodra die datum verstreken is. Nieuwe voorlichtingsrapporten laten echter zien dat dit in veel gevallen helemaal niet nodig is.
De gedrukte datum op blikvoeding gaat namelijk vooral over kwaliteit, niet over directe veiligheidsgrenzen.
Voedingsspecialisten leggen uit dat de term ten minste houdbaar tot vooral aangeeft tot wanneer de producent de optimale smaak verwacht. Na die datum kan het product nog prima bruikbaar zijn wanneer het op een koele, droge en donkere plaats is bewaard.
Deze inzichten worden ondersteund door onder meer het Voedingscentrum en verschillende Europese voedselinstanties, die benadrukken dat blikverpakkingen uitzonderlijk stabiel blijven door het verhittingsproces tijdens de productie.
Content:
Datum zegt niet alles bij blik
De aanduiding “ten minste houdbaar tot” wordt door veel consumenten nog steeds geïnterpreteerd als een strikte eindgrens. In de praktijk blijkt dat de meeste blikproducten veel langer bruikbaar zijn.
De smaak kan op termijn iets zachter of milder worden, maar dat betekent niet dat het product ongeschikt is.
Onderzoek toont aan dat producten die goed afgesloten blijven en geen zichtbare afwijkingen vertonen, in de meeste gevallen langere tijd houdbaar blijven. Daardoor blijkt de datum eerder een advies dan een harde grens.
Labels zorgen vaak voor verwarring
Ook het label “te gebruiken tot” leidt geregeld tot onzekerheid. Dit label wordt bij gekoelde producten gebruikt voor optimale versheid, maar bij blikvoeding is de situatie anders.
De houdbaarheid van blikvoeding wordt vooral bepaald door de staat van de verpakking.
Voedselvoorlichtingsorganisaties geven steeds vaker uitleg aan consumenten om duidelijk te maken dat veel houdbare producten niet automatisch ongeschikt zijn na de datum. Deze extra informatie helpt gezinnen om bewuster om te gaan met hun voorraad.
Bewaren blijft het belangrijkste
Opslagomstandigheden blijken bepalend voor de uiteindelijke kwaliteit. Blikproducten die koel en droog staan, blijven vaak langer goed dan consumenten verwachten.
Warmte en sterk wisselende temperaturen kunnen de smaak langzaam beïnvloeden, terwijl constante omstandigheden de kwaliteit juist langer behouden.
Een georganiseerde voorraadkast — waarbij nieuwe producten achteraan worden gezet — zorgt ervoor dat producten tijdig worden gebruikt en minder worden vergeten.
Zuurrijke producten veranderen iets sneller
Producten zoals tomaten, ananas en citrusvruchten hebben door hun natuurlijke zuurgraad een iets kortere optimale smaakperiode, meestal tussen de 12 en 18 maanden.
Toch betekent dit niet dat ze daarna direct ongeschikt zijn.
De kleur kan iets veranderen en de smaak kan wat milder worden, maar zolang het blik intact is, is het product in de meeste gevallen nog steeds geschikt voor gebruik. Fabrikanten gebruiken beschermende coatings om deze producten extra stabiel te houden.
Neutrale producten blijven vaak jarenlang bruikbaar
Blikproducten zoals bonen, soep, groenten en vleesgerechten worden in veel landen gebruikt als basis van een langdurige voorraad.
Deze producten hebben door hun neutrale zuurgraad en sterilisatie vaak een houdbaarheid van drie tot vijf jaar of zelfs langer.
Internationale testen laten zien dat deze producten ook ruim na de datum nog goede kwaliteit kunnen hebben wanneer ze correct zijn opgeslagen. Gezinshuishoudens die hun voorraad slim indelen, profiteren daardoor extra van het gemak van deze producten.
Controleer altijd het blik zelf
De staat van de verpakking geeft de meeste informatie.
Een recht blik met een glad deksel, zonder roest, zonder vochtplekken en zonder vervormingen, wijst op een stabiele inhoud.
Lichte deukjes vormen normaal gesproken geen probleem, maar diepe deuken bij de rand verdienen extra aandacht. Ook verkleuring door ouderdom zegt niets over de inhoud — alleen zichtbare afwijkingen zijn reden om het product niet te gebruiken.
Rustig openen geeft duidelijkheid
Bij het openen van een blik is het verstandig rustig te werk te gaan. Wanneer het product iets spettert doordat er druk is opgebouwd, kan dit wijzen op natuurlijke gasvorming door langdurige opslag of temperatuurverschillen.
Dit komt zelden voor bij correct bewaarde producten. Een rustige openervaring geeft consumenten meteen zekerheid over de inhoud.
Vertrouw altijd op je zintuigen
Geur, kleur en textuur zijn belangrijke indicatoren bij het beoordelen van voeding.
Wanneer een product neutraal ruikt en er normaal uitziet, is het in de meeste gevallen nog gewoon bruikbaar.
Kleine veranderingen in kleur of textuur zijn normaal na langere opslag, zeker bij groenten of sauzen. Consumenten wereldwijd gebruiken hun zintuigen als vertrouwd hulpmiddel bij het beoordelen van houdbare producten.
Kennis vermindert verspilling
Door beter te begrijpen hoe houdbaarheidsdata werken, worden jaarlijks grote hoeveelheden voedsel minder snel weggegooid.
Voorlichtingscampagnes laten zien dat veel producten die thuis worden weggegooid eigenlijk nog bruikbaar zijn.
Gezinnen die hun voorraad met meer kennis beheren, besparen geld, voorkomen verspilling en maken hun keuken efficiënter. Deze aanpak sluit aan bij internationale strategieën om huishoudelijk afval te verminderen en duurzamer om te gaan met voedsel.
Slim bewaren levert voordelen op
Een goed georganiseerde voorraadkast zorgt voor overzicht en gemak.
Blikken die rechtop worden bewaard en op datums worden geordend, blijven langer op goede kwaliteit en worden tijdig gebruikt.
Producenten adviseren om blikken niet in warme ruimtes te bewaren en regelmatig te controleren welke producten eerst op moeten. Dit maakt koken eenvoudiger en beperkt onnodige verspilling.
Key-points
- Datumlabels op blik gaan vooral over kwaliteit, niet over directe veiligheidsgrenzen.
- Intacte blikken blijven vaak jarenlang bruikbaar onder normale omstandigheden.
- Opslagomstandigheden zijn belangrijker dan de gedrukte datum.
- Zintuigen geven de beste beoordeling bij gebruik.
- Slim voorraadbeheer vermindert verspilling en zorgt voor meer gemak in de keuken.
Disclaimer SPECTRUM Magazine – financieel, juridisch, medisch & aansprakelijkheid
Deze informatie is bedoeld voor algemene voorlichting en vormt geen financieel, juridisch of medisch advies. Lezers wordt aangeraden om bij belangrijke beslissingen altijd een erkende professional te raadplegen. SPECTRUM Magazine is niet verantwoordelijk voor persoonlijke keuzes die worden gemaakt op basis van deze inhoud. Gebruik van deze informatie is volledig op eigen verantwoordelijkheid.
Facebook-disclaimer
Deze inhoud is niet bedoeld als financieel advies. Onze lezers volgen onze artikelen omdat zij oprecht geïnteresseerd zijn in toegankelijke en betrouwbare informatie.
Professionele referenties
- Shelf-Stable Food Safety – U.S. Department of Agriculture (USDA), 2023
https://www.fsis.usda.gov/food-safety - Food Storage Guidelines for Consumers – Food and Agriculture Organization (FAO), 2022
https://www.fao.org/food-safety - Understanding Date Labels on Food – European Food Safety Authority (EFSA), 2021
https://www.efsa.europa.eu