Terwijl de man zijn boodschappen afrekende bij de zelfscankassa, kreeg hij plotseling een verzoek om twintig procent fooi achter te laten als waardering voor de efficiënte service. Deze verrassing maakte hem bewust van het niet-standaard verzoek, maar uiteindelijk besloot hij toch een kleine bijdrage te geven als blijk van waardering voor het soepele proces en het vriendelijke personeel, zodat hij zijn aankoop met een goed gevoel kon voltooien.
Veel mensen geven de voorkeur aan de zelfscankassa boven de traditionele kassa’s om hun boodschappen sneller en efficiënter af te rekenen, wat de doorstroming in de winkel merkbaar verbetert en piekmomenten beter beheersbaar maakt. Het systeem is ontwikkeld om wachttijden te beperken en klanten meer controle te geven over hun winkelervaring, waardoor zij zelfstandig kunnen handelen zonder onnodige vertraging en met een duidelijke stap-voor-stap begeleiding tot en met de betaling, zodat zij snel verder kunnen met hun dagelijkse bezigheden en minder afhankelijk zijn van personeel.

De gebruikers waren extra verbaasd dat juist dit geautomatiseerde systeem om een extra bedrag vroeg, wat laat zien hoe nieuwe technologie onverwachte vragen kan oproepen bij ogenschijnlijk eenvoudige handelingen en routines. Het moment maakte duidelijk dat innovaties in de winkelpraktijk niet alleen gemak brengen, maar ook de manier waarop we betalen en waarderen opnieuw laten doordenken, met directe gevolgen voor gevoelens van transparantie, keuzevrijheid en controle bij de klant die zich snel en zonder druk wil kunnen afrekenen.

Veel klanten waarderen het gebruiksgemak en de snelheid van deze kassa’s, maar verwachten daarbij geen bijkomende kosten of morele druk om extra te betalen, zeker niet bij kleine aankopen. Hierdoor ontstaat een gespreksonderwerp dat breed wordt gedeeld, waarbij de wens om kosten te besparen samengaat met de zoektocht naar een frictieloze ervaring, en waarbij men zorgvuldig afweegt wat passend voelt in verschillende winkelsituaties en hoe duidelijk de interface de keuzes presenteert.
Content:
Ongeloof bij het scherm
De klant aarzelde en keek nogmaals naar het scherm, onzeker over de juiste vervolgstap nu er geen medewerker direct in de buurt was om uitleg te geven of een vraag te beantwoorden. De vraag om een extra bijdrage voelde onverwacht, waardoor hij kort hardop zijn verwarring benoemde en probeerde te achterhalen welke knop de transactie zonder fooi zou afronden, zodat hij niet vast zou lopen en zijn boodschappen toch vlot mee kon nemen.

Het voelde vreemd voor hem, aangezien hij gewend was aan een efficiënte zelfbedieningservaring met beperkte keuzemogelijkheden en minimale extra handelingen voor snelheid. Dit verzoek doorbrak dat vertrouwde beeld, waardoor hij zich bewuster werd van hoe presentatieschermen, knoppenvolgorde en standaardkeuzes ongemerkt de richting van beslissingen kunnen beïnvloeden.
Hij vroeg zich af of andere klanten iets soortgelijks hadden meegemaakt en of zij die situatie even verwarrend vonden, wat aanleiding gaf om breder na te denken over de manier waarop het winkelproces zich ontwikkelt in de komende jaren. Daarbij kwamen vragen op over de rol van automatisering, de grenzen van klantvriendelijkheid en de mate waarin instellingen aanpasbaar of uitlegbaar zouden moeten zijn om vertrouwen vast te houden.
De gebeurtenis maakte zichtbaar dat automatisering nieuwe verwachtingen schept en dat gebruikers behoefte hebben aan heldere keuzes. Mensen waarderen snelheid en gemak, maar willen ook dat processen eerlijk en begrijpelijk verlopen, met duidelijke toelichting over opties en bestemmingen van bijdragen, zodat men met vertrouwen kan kiezen hoe men afrekent en wat men eventueel extra wil geven zonder zich onder druk gezet te voelen.
Online reactie
Zijn ervaring leidde tot veel reacties op sociale media, waar anderen hun eigen voorbeelden deelden en praktische tips gaven om vergelijkbare situaties te navigeren. De uitwisseling zorgde voor herkenning en een gevoel van verbondenheid, waardoor het onderwerp zich snel verspreidde over diverse platforms en steeds meer mensen hun visie toevoegden aan het gesprek, van korte anekdotes tot uitgebreide meningen.

Verschillende gebruikers vertelden over onverwachte betaalopties die zij in winkels zagen verschijnen, terwijl anderen vooral nieuwsgierig waren naar de werking van de systemen en de gemaakte ontwerpkeuzes. Daarbij kwam naar voren welke keuzemogelijkheden er zijn, hoe gebruiksvriendelijk de navigatie is en in hoeverre die instellingen de beleving van snelheid, controle en duidelijkheid versterken tijdens het afrekenen.
De reacties toonden aan dat dit onderwerp breed leeft onder consumenten, omdat men scherp let op veranderingen die de portemonnee raken en de koopervaring sturen op subtiele manieren. Zo groeit de belangstelling voor heldere informatie, en wordt transparantie vaker genoemd als randvoorwaarde om nieuwe betaalvormen te accepteren en met vertrouwen te gebruiken in alledaagse situaties.
Sommigen deelden praktische adviezen, zoals afrekenen met contant geld wanneer dat mogelijk is of het instellen van limieten in een eenvoudige budgetapp om onverwachte extra’s te vermijden. Steeds meer klanten denken bewust na over hun betaalkeuzes en zoeken actief naar manieren om kosten beheersbaar te houden, zonder comfort of tijd te verliezen tijdens het winkelen.
Waar gaat het geld heen?
De vraag rees waar een fooi bij een onbemande kassa precies terechtkomt en wie er werkelijk van profiteert. Bij een bemande kassa is duidelijk dat de medewerker profiteert, maar bij een machine is onduidelijk hoe de verdeling verloopt en welke partij uiteindelijk het bedrag ontvangt. Dat zet aan tot nadenken over de manier waarop fooien worden beheerd in moderne, digitaal ondersteunde winkelomgevingen en welke uitleg daarbij passend is.

Consumentenexperts onderstrepen het belang van duidelijke uitleg over de werking van een systeem, de verwerking van gegevens en het doel van informatiegebruik in de keten om onzekerheid bij klanten te voorkomen. Een heldere toelichting kan misverstanden voorkomen en het draagvlak vergroten voor nieuwe functies die impact hebben op het gevoel en gedrag aan de kassa.
Veel mensen vragen zich af of een fooi daadwerkelijk bij medewerkers terechtkomt of vooral bijdraagt aan de winst van het bedrijf, zeker als er geen namen of teams worden genoemd. Onzekerheid over de bestemming kan leiden tot terughoudendheid, waardoor consumenten pas geven als zij zeker weten wie profiteert en welke waardering daarmee zichtbaar wordt gemaakt.
Een gebrek aan informatie voedt nieuwsgierigheid en twijfel, waardoor behoefte ontstaat aan transparante communicatie en duidelijke keuzemogelijkheden in het scherm. Met een open uitleg kan de klantbeleving verbeteren en kunnen consumenten beter onderbouwde beslissingen nemen die passen bij hun waarden, budget en verwachtingen van service.
Steeds vaker in Amerika
In de VS wordt deze aanpak steeds meer gebruikt op drukke locaties zoals vliegvelden en stadions, waar snelle transacties en efficiënte keuzes nodig zijn. Volgens de Wall Street Journal wordt dit concept steeds bekender bij het Amerikaanse publiek en wordt het daarom ook steeds vaker toegepast in verschillende winkelomgevingen en ketens.

Veel machines tonen standaardopties van vijftien, twintig of vijfentwintig procent, waardoor kiezen snel en eenvoudig gaat, terwijl het afzien van een fooi minder zichtbaar of minder intuïtief is verwerkt in de interface. Dat kan de sociale druk verhogen om toch een bedrag te selecteren, ook wanneer de klant daar niet direct behoefte aan heeft of een beperkt budget wil aanhouden voor kleinere aankopen.
Dit sluit aan bij de sterke fooicultuur in de Verenigde Staten, waar waardering na een aankoop of dienst vaker in geld wordt uitgedrukt en waar de verwachting om een bijdrage te doen breder is ingeburgerd. Daardoor voelt het systeem voor veel Amerikanen vertrouwd, terwijl internationale bezoekers het eerder ervaren als een opvallend verschil in gewoonten en verwachtingen tussen markten.
Steeds meer klanten willen niet alleen de percentages zien, maar ook de reden van het verzoek en de uiteindelijke bestemming van hun bijdrage begrijpen, bij voorkeur in duidelijke en beknopte taal. De aandacht in media en bij consumentenorganisaties groeit, waardoor transparantie en heldere uitleg centraal staan in discussies over een klantvriendelijke invulling van deze functie en de impact op vertrouwen.
Andere ervaringen
Een klant in San Diego werd tijdens het wachten gevraagd mee te doen aan een korte tevredenheidsenquête, en in New Jersey verscheen bij het afrekenen van een flesje water een vergelijkbaar verzoek dat om feedback vroeg. Het komt dus vaker voor dat klanten om input worden gevraagd op momenten dat zij vooral snel willen afrekenen en vertrekken, wat tot gemengde reacties en discussies leidt over timing en relevantie.

Voorstanders geven aan dat fooi geven vrijwillig blijft en dat klanten het scherm kunnen overslaan zonder extra bedrag toe te voegen wanneer zij dat willen. Daarmee blijft het een persoonlijke keuze die afhankelijk is van waardering, gewoonte en context, zonder dat een verplichting bestaat om altijd te betalen, zeker niet bij kleine of routinematige aankopen.
Tegelijkertijd speelt de manier waarop opties worden gepresenteerd een grote rol in het gedrag van consumenten en het gevoel van autonomie. Wanneer hogere bedragen prominent in beeld verschijnen, kan dat ertoe leiden dat men sneller en soms meer bijdraagt dan aanvankelijk de bedoeling was, vooral als men haast heeft en de interface vluchtig leest.
Het fenomeen levert interessante gesprekken op over de invloed van digitale keuze-architectuur op koopgedrag en beleving. Voor veel mensen is dit een nieuwe realiteit die uitnodigt om bewuster te kijken naar eigen beslissingen en naar de bredere rol van technologie in elke stap van het betaalproces, van selectie tot bevestiging en eventuele feedback.
Consument waarschuwt
Consumentenorganisaties willen transparantie, zodat duidelijk is waar de bijdragen naartoe gaan en hoe deze bij de doelstellingen van het bedrijf en het personeel passen. Heldere informatie versterkt vertrouwen en loyaliteit van klanten, vooral bij veranderingen in betaalprocessen of nieuwe opties.

Organisaties benadrukken dat fooien bedoeld zijn als blijk van waardering voor medewerkers, maar dat dit doel niet altijd zichtbaar wordt gemaakt in de interface waardoor onduidelijkheid ontstaat. Als onbekend blijft wie profiteert, is het logisch dat klanten vragen stellen over de werkelijke waarde en het concrete effect van hun bijdrage op het team.
Veel klanten vinden eerlijkheid tijdens het fooiproces essentieel, met eenvoudige uitleg over de verdeling van bedragen en de reden van het verzoek, zodat men begrijpt wat men ondersteunt. Duidelijkheid verhoogt het vertrouwen en maakt het makkelijker om weloverwogen keuzes te maken, passend bij verwachtingen, budget en de context van de aankoop.
Nu betalen steeds digitaler verloopt, groeit de wens dat fooien direct bij het personeel terechtkomen en niet in de bedrijfsopbrengsten verdwijnen. Zo blijft fooi geven een gerichte uitdrukking van waardering voor het werk op de winkelvloer.
Salarissen en besparing
Steeds meer bedrijven voeren zelfscankassa’s in om het afrekenproces te versnellen, rijen te verkorten en de klantervaring te verbeteren met duidelijke stappen en minder wachttijd. Die keuze kan tegelijk betekenen dat er minder kassapersoneel nodig is, waardoor de operationele kosten dalen en middelen op andere plekken in de winkel kunnen worden ingezet, bijvoorbeeld voor service, vakkenvullen of logistieke taken achter de schermen.

Tegelijkertijd vragen sommige systemen toch om een extra bijdrage, wat voor veel klanten voelt als een onverwachte combinatie van automatisch afrekenen en vrijwillige fooi, vooral wanneer niet duidelijk is welke meerwaarde met die bijdrage wordt geboden of beloond en wie precies profiteert van de extra inkomsten.
Retaildeskundigen plaatsen dit in een bredere ontwikkeling waarin bedrijven zoeken naar balans tussen efficiëntie, persoonlijke service en tevredenheid. Daarbij hoort het zorgvuldig testen van interfaces, het meten van reacties en het aanpassen van presentaties op basis van klantfeedback, zodat de ervaring duidelijk en eerlijk blijft voor uiteenlopende gebruikers.
Consumenten gaan er regelmatig vanuit dat prijzen lager uitvallen wanneer minder personeel nodig is, waardoor een fooi-verzoek extra verrassend kan zijn in het afrekenmoment. Dat roept vragen op over eerlijkheid, prijsopbouw en verwachtingen, en maakt transparante communicatie over waardering en kosten des te belangrijker in de winkel.
Meer achtergrond is te vinden bij BBC News, waar uiteen wordt gezet hoe technologie en klantbeleving elkaar beïnvloeden in moderne betaalprocessen en welke afwegingen bedrijven maken bij het ontwerpen van zulke systemen, inclusief de rol van standaardinstellingen en de plaatsing van keuzes in het scherm.
Grote online discussie
Op Reddit en Twitter werd uitgebreid gesproken over de toekomst van winkelen, waarbij deelnemers hun verwachtingen deelden over innovaties die het winkellandschap kunnen vormen en veranderen. Er kwamen voorbeelden voorbij van artificial intelligence, augmented reality en bezorging met drones, naast kleinere verbeteringen in interface-ontwerp, wachtrijmanagement en klantenservice die samen de ervaring kunnen sturen.

De kansen van zelfscan en zelfbetaling worden tegengewerkt door zorgen over privacy, impact op banen en verschillende standpunten over gemak, keuzevrijheid en maatschappelijke effecten.
Veel deelnemers gaven aan behoefte te hebben aan heldere informatie over kosten en service, zodat zij beter kunnen beoordelen welke bijdrage passend is en wat daar precies tegenover staat in dienstverlening. Dat benadrukt dat dezelfde verandering door consumenten verschillend wordt ervaren, waardoor aanbieders rekening moeten houden met diverse verwachtingen, leeftijdsgroepen en digitale vaardigheden in het ontwerp.
De discussie laat zien hoe groot de invloed van technologie op het dagelijks leven en koopgedrag is, waardoor het onderwerp relevant blijft in media en beleid en regelmatig terugkeert op de agenda. Voortdurende innovaties zorgen voor nieuwe perspectieven en houden het gesprek levend over wat wenselijk en werkbaar is in de winkel van morgen voor zowel klanten als medewerkers.
Nederlandse situatie
In Nederland accepteren zelfscankassa’s op dit moment geen fooien van klanten en zijn ze vooral populair vanwege het gemak en de snelheid bij het afrekenen van producten. Ze worden gewaardeerd omdat efficiëntie en duidelijkheid vooropstaan, terwijl extra stappen zo veel mogelijk worden vermeden om de ervaring eenvoudig en voorspelbaar te houden voor alle doelgroepen.

Supermarkten volgen internationale trends nauwlettend en beoordelen of bepaalde functies ook in Nederland passen, mede op basis van koopgedrag, klanttevredenheid en privacyregels. Nieuwe diensten worden stapsgewijs ingevoerd wanneer blijkt dat zij waarde toevoegen, zonder dat de eenvoud van het afrekenen verloren gaat of de wachttijden toenemen op drukke momenten.
Het vragen om een fooi bij zelfscankassa’s zou voor Nederlandse consumenten een nieuwe en onverwachte ervaring zijn, omdat fooi geven buiten de horeca hier minder gebruikelijk is en andere verwachtingen bestaan. Als zo’n optie ooit wordt getest, zijn heldere uitleg, echte keuzevrijheid en zichtbare bestemming van de bijdragen daarom des te belangrijker voor draagvlak.
Deskundigen verwachten dat het thema voorlopig vooral theoretisch blijft, al kunnen internationale invloeden op termijn gedrag en betaalgewoonten veranderen. Technologische vernieuwing, culturele voorkeuren en economische omstandigheden spelen elk een rol, waardoor ontwikkelingen meestal geleidelijk verlopen en via proefprojecten hun weg vinden.
Wat brengt de toekomst?
Of Nederlandse supermarkten ooit fooi-opties bij zelfscankassa’s toevoegen is onzeker, maar er wordt gespeculeerd over manieren waarop toezicht houdend personeel eerlijker kan worden beloond en zichtbaar waardering kan ontvangen. De kernvraag blijft welke functies klanten acceptabel vinden en hoe interfaces zo ontworpen kunnen worden dat keuzevrijheid, duidelijkheid en vertrouwen behouden blijven voor iedereen.

Internationale ketens nemen vaak succesvolle systemen over, waardoor trends sneller naar Nederlandse winkels kunnen komen als de context vergelijkbaar is. Dit gebeurt na testen op kleine schaal, het verzamelen van klantfeedback en het aanpassen van instellingen op basis van meetbare resultaten.
Nederlanders geven over het algemeen niet vaak fooien buiten cafés en restaurants, wat suggereert dat de acceptatie van alternatieve betaalsystemen beperkt blijft. Deze houding kan veranderen als de voordelen van deze systemen duidelijker worden gecommuniceerd en er meer transparantie is in de communicatie. Pas wanneer de meerwaarde van nieuwe betaalopties helder is en er openlijk wordt gecommuniceerd over de voordelen, zullen Nederlanders meer bereid zijn om deze nieuwe betaalmethoden te verkennen en te omarmen.
De komende jaren zal blijken of dit samenspel van gebruikersgedrag en technologie in Nederland voet aan de grond krijgt of vooral een interessant discussiepunt blijft. Voor nu biedt het onderwerp vooral inzicht in hoe consumenten keuzes maken, hoe retailers processen vernieuwen en hoe duidelijke uitleg en vertrouwen centraal staan bij elke verandering aan de kassa.
Key-points
- Een klant in de Verenigde Staten kreeg bij een zelfscankassa een verzoek om fooi, zonder hulp van personeel, wat leidde tot brede reacties en gesprekken over de rol van digitale betaalopties en grenzen aan klantvriendelijkheid in de winkel.
- Op sociale media ontstond een uitgebreide discussie, waarbij mensen ervaringen deelden en vragen stelden over transparantie, keuzevrijheid en de invloed van interface-ontwerp op beslissingen, vooral op drukke momenten aan de kassa.
- In de VS worden vaak systemen met standaardfooien gebruikt, waardoor klanten sneller geneigd zijn een fooi te geven zonder volledig bewust te zijn van andere opties of hoe ze het kunnen overslaan.
- In Nederland is het nog zeldzaam, maar door internationale trends kan dit in de toekomst veranderen. Supermarkten blijven de discussie volgen en zorgvuldig overwegen of en hoe deze functies zouden aansluiten bij de verwachtingen van klanten.
- Consumentenorganisaties vragen om duidelijke uitleg over waar bijdragen naartoe gaan, zodat klanten kunnen zien wie ervan profiteert en beter begrijpen hoe hun geld wordt besteed in de winkel en het team.
DEEL NU: LEES | Velen vinden dat zelfscankassa’s geen fooi zouden moeten vragen, omdat het een geautomatiseerde service is.
Dit artikel is met aandacht gecreëerd door LEEF., een bruisend mediaplatform, toegewijd aan het brengen van inspirerende en leerzame verhalen uit elke hoek van de wereld. Zorg dat je op de hoogte blijft van onze meeslepende content door LEEF. te volgen op Facebook onder de naam LEEF.
Disclaimer
Deze publicatie van SPECTRUM Magazine is uitsluitend bedoeld ter algemene informatie. Wij verstrekken geen financieel, juridisch of medisch advies. Hoewel we zorgvuldig werken, kunnen we geen garantie geven op volledigheid of juistheid. Iedere lezer blijft zelf verantwoordelijk voor zijn of haar keuzes.
Facebook-disclaimer
Deze content is geen financieel advies. Mensen lezen dit artikel uit oprechte interesse in maatschappelijke ontwikkelingen en technologische trends.

