De 33-jarige Eva uit Utrecht vertelde onlangs over een situatie die veel ouders maar al te goed zullen herkennen: haar zoontje van twee gaat al maanden met zichtbaar plezier, zonder enige aarzeling of angst, met een gerust hart en met veel vertrouwen naar de kinderopvang waar hij elke dag vol enthousiasme nieuwe avonturen beleeft en zich optimaal kan ontwikkelen in een veilige en stimulerende omgeving waar hij door liefdevolle en ervaren medewerkers wordt begeleid.
De leidsters komen vriendelijk en zorgzaam over en nemen echt de tijd om rustig met de kinderen bezig te zijn, zowel tijdens het spelen als tijdens de verzorging. Toch merkte Eva iets op dat haar aan het denken zette: een leidster gaf haar zoon ineens een klein, lief en teder kusje zachtjes op zijn wang, midden in alle dagelijkse drukte op de groep, waardoor ze zich afvroeg of dit passend en professioneel gedrag was in een kinderopvangsetting.
Hoewel ze weet dat dit met liefde en goede bedoelingen gebeurt, voelt het voor haar toch best persoonlijk aan. Ze beseft dat de intentie erachter vriendelijkheid en warmte uitstraalt, maar desondanks ervaart ze het als een intiem gebaar dat naar haar mening meer past binnen de kring van familieleden of zeer nauwe vrienden. “Het is niet erg, maar ik vind het een intiem gebaar dat voor mij meer hoort bij familie of heel goede vrienden thuis,” vertelt Eva terwijl ze nadenkend haar gedachten deelt.
Content:
Twijfel bij een vriendelijk gebaar
Eva benadrukt dat ze over het algemeen erg tevreden is over de opvang en het hele team dat daar werkt, en voegt eraan toe: “Ze doen het fantastisch, mijn kind voelt zich er thuis, veilig en op zijn gemak, en dat is voor mij uiteindelijk echt het allerbelangrijkste,” aldus Eva.
Toch bleef dat ene moment steeds door haar hoofd spelen wanneer ze aan de opvang dacht. Voor haar voelde een kus niet helemaal passend binnen een professionele omgeving, waar duidelijke grenzen en afspraken tussen ouders en medewerkers belangrijk zijn.
Volgens haar bestaat er een duidelijk verschil tussen warme betrokkenheid en het op een gepaste manier tonen van genegenheid, en het zoeken van zeer persoonlijke, intieme nabijheid. “Een knuffel of een glimlach vind ik helemaal prima, maar een kus voelt voor mij nét iets te persoonlijk en te intiem, zeker in een opvangsituatie,” legt ze uit.
Ze vraagt zich af of ze dit onderwerp bij de leidsters kan aansnijden zonder onvriendelijk of wantrouwend over te komen. “Je wilt niet dat ze denken dat je wantrouwend bent, want dat ben ik niet; ik wil alleen dat alles duidelijk, prettig en transparant blijft voor iedereen,” licht ze toe.
Waarom het ongemakkelijk voelt
Eva legt uit waarom het haar toch steeds opnieuw blijft bezighouden in haar gedachten. Ze benadrukt dat een kus iets intiems is en in haar optiek thuishoort bij familie, niet bij school of opvang, waar mensen in een professionele rol met kinderen werken en verantwoordelijkheid dragen,” aldus Eva.
Daarnaast denkt ze ook aan de praktische kant van de dagelijkse zorg op de groep. Jonge kinderen delen veel speelgoed, drinken uit dezelfde bekers en zijn gevoelig voor de snelle verspreiding van verkoudheden en andere virussen.
“Als een leidster meerdere kinderen een kus geeft, vind ik dat minder hygiënisch en eerlijk gezegd een beetje onnodig,” zegt ze. Ze benadrukt dat ze het gebaar wel waardeert en begrijpt, maar liever ziet dat er een andere manier wordt gekozen om genegenheid en troost te tonen.
Volgens de GGD is het bovendien verstandig om speekselcontact bij jonge kinderen zoveel mogelijk te vermijden. “Het gaat me niet om strikte regels, maar om gezond verstand en goede hygiënische gewoontes,” zegt Eva glimlachend.
Deskundigen herkennen dit gevoel
Pedagogen begrijpen de twijfel van Eva en herkennen haar dilemma ook bij veel andere ouders, omdat volgens NPO Ouders lichamelijke warmte belangrijk is voor de ontwikkeling, maar er tegelijkertijd ook ruimte moet blijven voor persoonlijke grenzen en duidelijke afspraken tussen ouders en professionals.
“Het is niet verkeerd om genegenheid te tonen,” zegt opvoedcoach Marijke Blom, die veel met jonge gezinnen werkt. “Maar elk gezin heeft eigen opvattingen over wat gepast is, en daar mogen professionals zorgvuldig naar luisteren en op aansluiten.”
Volgens de Onderwijsinspectie is het juist goed dat ouders dit soort onderwerpen bespreekbaar maken met de opvang. Dat draagt bij aan duidelijkheid, een open sfeer en helpt misverstanden tussen ouders en medewerkers te voorkomen.
Blom benadrukt dat professionele nabijheid niet betekent dat leidsters afstandelijk of koel moeten zijn. “Warmte kun je ook tonen met woorden, humor en aandacht, bijvoorbeeld door echt te luisteren en kinderen serieus te nemen in wat ze zeggen,” legt ze uit.
Verschillende visies
Niet iedereen denkt hetzelfde over dit onderwerp, merkt Eva in haar omgeving en in gesprekken met andere ouders, waar sommigen juist vinden dat een kusje iets heel vanzelfsprekends is en een dagelijks teken van vertrouwen en verbondenheid tussen volwassenen en kinderen.
Volgens Psychologie Magazine spelen cultuur en achtergrond een grote rol in hoe mensen lichamelijke nabijheid ervaren. In Zuid-Europa is een kus bij begroetingen heel normaal, terwijl Noord-Europeanen vaak wat meer fysieke afstand houden in het dagelijks contact.
Eva groeide op in een nuchter gezin waar knuffels spaarzaam waren en zeker niet vanzelfsprekend. “Dat maakt misschien dat ik anders naar zulke gebaren kijk en zelf sneller een grens voel,” vertelt ze.
Ze vindt het belangrijk dat ieders grenzen gerespecteerd worden, zowel door ouders als door de verzorgers op de groep. “Wat voor mij goed voelt, hoeft voor een ander niet verkeerd te zijn, maar het is fijn als we er open en eerlijk over kunnen praten,” zegt ze.
Hoe pak je zo’n gesprek aan?
Eva wil het onderwerp graag aankaarten, maar dan wel op een positieve manier en zonder verwijten of beschuldigingen. Ze vindt het belangrijk om haar boodschap op een respectvolle manier over te brengen en benadrukt dat ze waardeert wat de ander doet. “Ik wil graag mijn grens aangeven, maar ik wil eerst benadrukken dat ik waardeer wat ze doen,” legt ze uit.
Volgens TNO is dat inderdaad een goede manier om gevoelige onderwerpen aan te pakken. Ouders die hun mening met waardering en begrip delen, krijgen vaak een open reactie en meer bereidheid van de andere kant om mee te denken.
Op Ouders van Nu wordt daarom aangeraden om een persoonlijk gesprek te plannen in plaats van iets vluchtig bij de deur te zeggen. “Dat voorkomt dat woorden verkeerd worden begrepen en geeft ruimte om vragen te stellen,” legt een opvoeddeskundige uit die ouders begeleidt.
Eva overweegt tijdens het volgende oudergesprek het onderwerp rustig aan te snijden en haar gevoel open te delen. “Ik wil gewoon weten of we dezelfde verwachtingen hebben, zodat we samen op één lijn zitten en misverstanden voorkomen,” zegt ze.
De balans tussen warmte en professionaliteit
In de kinderopvang wordt steeds vaker nagedacht over het creëren van een omgeving waarin emotionele veiligheid voor kinderen centraal staat en waarin wordt gekeken naar wat kinderen precies nodig hebben op emotioneel gebied. Het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) benadrukt het belang van kinderen die zich geliefd voelen in de opvang, maar ook het behouden van vertrouwen van ouders in de professionele omgeving.
Veel opvangorganisaties hebben tegenwoordig duidelijke gedragscodes voor lichamelijke interactie met kinderen. Deze codes zorgen ervoor dat medewerkers weten hoe ze warmte kunnen tonen zonder grenzen te overschrijden of zelfs maar de schijn daarvan te wekken.
Volgens de Brancheorganisatie Kinderopvang hoort daarbij vooral goede, structurele communicatie met ouders. Ouders kunnen hun mening en gevoel delen, terwijl medewerkers rustig uitleggen wat hun intenties zijn en welke afspraken binnen de organisatie gelden.
Op die manier ontstaat een sfeer waarin iedereen zich prettig, betrokken en serieus genomen voelt, omdat het waardevol is om gezamenlijk te discussiëren en niet alle aspecten als vanzelfsprekend te beschouwen,” zegt Eva.
Hygiëne en dagelijkse zorg
Naast emotie speelt ook hygiëne een belangrijke rol in het debat over kussen en knuffelen, aangezien het RIVM adviseert opvanglocaties om duidelijke richtlijnen te hanteren rond lichamelijk contact en de overdracht van ziektekiemen in dagelijkse situaties, om zo de verspreiding van ziekten te voorkomen en de gezondheid en veiligheid van zowel medewerkers als cliënten te waarborgen.
Niet omdat het verkeerd is om kinderen aan te raken, maar om gezonde gewoontes te bevorderen, de fysieke integriteit van kinderen te respecteren en risico’s bewust te beperken, wordt het aanraken van kinderen in sommige situaties ontmoedigd.
“Een vriendelijk gebaar kan ook zonder aanraking, met vriendelijke woorden of een oprechte glimlach worden overgebracht,” aldus een woordvoerder die het belang van het respecteren van persoonlijke grenzen benadrukt.
Veel kinderopvangcentra maken tegenwoordig gebruik van alternatieven voor traditionele begroetingen, zoals een vrolijke “high five” of een speelse “knuffel met toestemming”, waardoor de interactie tussen kinderen en volwassenen speels en veilig tegelijk wordt. Deze nieuwe benadering helpt kinderen niet alleen om zich op hun gemak te voelen, maar ook om hun eigen grenzen en voorkeuren beter te leren kennen en te communiceren.
Eva vindt het een prettig en geruststellend idee dat de warmte behouden blijft, terwijl het ook professioneel is geregeld en duidelijk en overzichtelijk is voor iedereen, zo vertelt ze tevreden.
Samen in gesprek
Het onderwerp roept veel reacties op bij andere ouders in Nederland, waarbij op online fora moeders en vaders schrijven dat ze hetzelfde hebben meegemaakt en soms met precies dezelfde vragen rondlopen als de persoon die het aanhaalt.
Sommigen vinden het juist fijn dat leidsters liefdevol zijn en kinderen een kus geven wanneer ze troost nodig hebben. Anderen begrijpen Eva’s gevoel en waarderen dat ze het bespreekbaar maakt, omdat het ruimte biedt voor verschillen en persoonlijke grenzen.
Volgens Kinderopvangtotaal.nl is dit precies de richting waarin de sector zich ontwikkelt: meer openheid, overleg en aandacht voor de persoonlijke grenzen en verwachtingen van ouders én kinderen.
Eva is blij dat ze niet de enige is die hierover nadenkt en vragen stelt. “Het gaat niet om kritiek, maar om duidelijkheid en vertrouwen, zodat iedereen weet waar hij aan toe is en zich veilig voelt,” zegt ze.
Warmte met respect
Voor Eva is het belangrijkste dat haar zoon zich op de opvang gelukkig en geliefd voelt, waarbij zij erop staat dat hij zich vrij voelt om genegenheid te ontvangen, maar ook om grenzen te herkennen en duidelijk aan te geven wanneer iets niet prettig aanvoelt.
“Ik vind het fijn als hij leert dat vriendelijkheid in veel vormen kan bestaan,” zegt ze terwijl ze met een warme glimlach kijkt naar haar zoontje die bezig is met het ontdekken van de wereld om hem heen. “Een knuffel, een glimlach of een vriendelijk woord – dat is allemaal liefde, zolang hij zelf kan aangeven wat goed voelt en wat niet. Het is belangrijk dat hij leert om zijn eigen gevoelens te herkennen en te respecteren, zodat hij opgroeit tot een liefdevol en empathisch persoon die begrijpt dat vriendelijkheid de sleutel is tot verbinding met anderen.”
Ze hoopt dat haar open houding anderen inspireert om ook te praten over dit soort onderwerpen in hun eigen kring, omdat ze gelooft dat het belangrijk is om eerlijk en open te communiceren over zaken die ons allemaal aangaan.
“Het gaat er niet om dat iemand iets fout doet, maar dat we samen zoeken naar wat goed voelt voor kind, ouders én leidsters,” besluit Eva met een glimlach, en ze benadrukt het belang van samenwerking en begrip in het creëren van een veilige en ondersteunende omgeving voor kinderen.
Belangrijkste punten in het kort samengevat:
- Eva uit Utrecht merkte dat leidsters haar kind soms een kusje geven, waardoor zij zich begon af te vragen of dat wel past binnen een professionele opvangomgeving met duidelijke grenzen tussen zorg en intimiteit.
- Ze waardeert de warmte en betrokkenheid van de leidsters, maar vraagt zich af waar precies de grens ligt tussen lieve zorg, troost en te persoonlijke lichamelijke nabijheid van volwassenen naar haar kind.
- Deskundigen benadrukken dat affectie waardevol is voor kinderen, mits deze op een bewuste en professioneel verantwoorde manier wordt toegepast in de kinderopvang, met aandacht voor het kind, de situatie en de wensen van ouders.
- Organisaties zoals de GGD, NJI en RIVM raden open communicatie, duidelijke gedragscodes en oog voor hygiëne en speekselcontact aan, zodat lichamelijk contact warm blijft en gezondheidsrisico’s zoveel mogelijk worden beperkt.
- Ouders kunnen gerust hun gevoel delen met de opvang om samen duidelijke afspraken te maken, zodat iedereen weet wat wenselijk en prettig is en kinderen zich veilig, gezien en gerespecteerd voelen.
DEEL NU: Het lijkt me vreemd en ongepast dat de leidsters mijn kind kussen, en ik vraag me af of het geschikt is om mijn bezorgdheid hierover openlijk te uiten bij de opvang.
Dit artikel is zorgvuldig vervaardigd door Plaatjes Koningin, een levendig mediaplatform dat zich wijdt aan het brengen van inspirerende en verrijkende verhalen uit alle hoeken van de wereld. Om altijd op de hoogte te blijven van onze fascinerende content, volg Plaatjes Koningin op Facebook en duik mee in de wereld van verhalen die ertoe doen. 🌍✨ – Plaatjes Koningin
SPECTRUM Magazine Disclaimer:
Dit artikel is bedoeld voor informatieve en educatieve doeleinden en beschrijft algemene inzichten rond kinderopvang en opvoeding op hoofdlijnen. Het bevat geen juridisch, medisch of financieel advies en vervangt geen persoonlijk consult bij een deskundige. Alle informatie is gebaseerd op betrouwbare, actuele bronnen, naar beste weten samengesteld. Limitless Media Ltd. en SPECTRUM Magazine zijn niet verantwoordelijk voor persoonlijke keuzes op basis van deze inhoud. Voor advies op maat wordt aanbevolen contact op te nemen met erkende professionals of instellingen in uw eigen situatie.
Facebook Disclaimer:
Deze publicatie is bestemd voor lezers die oprecht geïnteresseerd zijn in opvoeding en maatschappelijke thema’s en daar bewust en zorgvuldig mee omgaan. Het vormt geen financieel advies en bevat geen aanbevelingen voor financieel, juridisch of professioneel handelen in individuele situaties.
Professionele referenties en bronnen:
- Gedragscodes in de kinderopvang – Nederlands Jeugdinstituut, 2023, met achtergrondinformatie over regels, professioneel handelen en veilige omgangsvormen in de kinderopvang. https://www.nji.nl/
- Ouderbetrokkenheid in kinderopvang en onderwijs – Universiteit Utrecht, 2022, onderzoek naar samenwerking tussen ouders en instellingen en de invloed daarvan op kinderen. https://www.uu.nl/
- Hygiënerichtlijnen voor kinderopvanglocaties – RIVM, 2024, praktische richtlijnen rond infectiepreventie, uitbraken en dagelijkse hygiëne in de kinderopvang. https://www.rivm.nl/