Gezwollen enkels, of oedeem, is een veelvoorkomend verschijnsel dat bijna iedereen ooit ervaart. Hoewel het meestal onschuldig is, kan het wijzen op een verstoring in de vochtbalans van het lichaam. Het is belangrijk om dit symptoom serieus te nemen, omdat onbehandeld oedeem kan leiden tot gezondheidsproblemen. Raadpleeg een arts om de oorzaak vast te stellen en passende behandeling te starten. Regelmatige controles kunnen helpen bij het effectief behandelen van gezwollen enkels en het waarborgen van een goede gezondheid op lange termijn.
Vochtophoping onder de huid veroorzaakt zwelling bij de enkels, voeten en benen door de zwaartekracht. Dit kan ongemak veroorzaken en de mobiliteit verminderen, vooral bij mensen die veel zitten, ouderen en zwangere vrouwen.

Volgens huisarts Gillian Adams ontstaat oedeem door vochtophoping in het lichaam, wat leidt tot zwelling en een zwaar gevoel in de enkels doordat de bloedvaten het vocht niet goed kunnen afvoeren.

Zwelling verdwijnt meestal vanzelf, maar kan wijzen op onderliggende problemen zoals ontsteking, allergieën of ernstigere aandoeningen. Het is belangrijk om de zwelling goed te monitoren en indien nodig een arts te raadplegen voor de juiste behandeling.
Content:
Waarom de enkels opzwellen
Het lichaam streeft naar een goede vochtbalans. Verstoringen, zoals warm weer, lange reizen of langdurig zitten, kunnen vochtophoping veroorzaken. Het is belangrijk om dit te voorkomen om gezondheidsproblemen te vermijden.

Steven Weinfeld, hoofd van voet- en enkelchirurgie bij Mount Sinai Health System, legt uit dat langdurig zitten of staan kan leiden tot vochtophoping, doordat de spieren het bloed niet goed terugpompen naar het hart.
Bij warm weer zetten bloedvaten uit, wat resulteert in vochtophoping. Dit verklaart waarom gezwollen enkels vaker voorkomen in de zomer, wat ongemak en verminderde mobiliteit kan veroorzaken.
Langdurig staan of reizen
Huisarts Stephen Vogel van PlushCare legt uit dat zwelling vaak voorkomt na lange reizen, vooral bij vliegreizen waar de benen gebogen blijven. Dit veroorzaakt circulatieproblemen, waardoor vocht naar de enkels zakt en pijn of ongemak ontstaat.

Vogel benadrukt dat beweging essentieel is om zwelling te verminderen. Korte wandelingen, het draaien van de enkels of simpelweg even opstaan, stimuleert de bloedsomloop en helpt de vochtophoping te verminderen.
In warm weer is het belangrijk om voldoende water te drinken om uitdroging te voorkomen en losse kleding te dragen voor een betere bloedsomloop. Beperk ook de zoutinname, aangezien dit vochtretentie kan verergeren.
Compressiekousen helpen bij het verbeteren van de bloedsomloop en verminderen ongemak, wat zorgt voor een comfortabeler gevoel tijdens het reizen of langdurig zitten.
Gewicht en levensstijl
Volgens Weinfeld kan overgewicht de druk op gewrichten en bloedvaten verhogen, waardoor de bloeddoorstroming vertraagt en het lichaam harder moet werken om vocht af te voeren. Dit kan leiden tot gezwollen enkels en andere complicaties.

Hormonale schommelingen spelen ook een rol, vooral bij vrouwen tijdens de zwangerschap, menstruatie of overgang. Deze periodes kunnen extra vocht vasthouden, wat zwelling in de enkels, voeten en handen veroorzaakt.
Een actieve levensstijl, gebalanceerd dieet en voldoende water drinken helpen het lichaam om vocht te reguleren en de bloedsomloop te verbeteren, wat zwelling vermindert.
Onderzoek toont aan dat regelmatige lichaamsbeweging, het beperken van zout en het dragen van goed passende schoenen merkbare effecten kan hebben op het verminderen van klachten en het bevorderen van het herstel.
Na een lichte blessure
Een verstuiking kan tijdelijk zwelling veroorzaken doordat het lichaam extra vocht naar het beschadigde gebied stuurt ter ondersteuning van het herstel. Dit resulteert in een opgezwollen enkel.

Adams benadrukt dat het omhoog leggen van het been en het voorzichtig bewegen van de enkel helpen om vocht af te voeren en de druk te verminderen, wat het herstel bevordert.
Een koud kompres of massage kan de spanning verminderen en ongemak verlichten, wat vaak leidt tot snel herstel binnen enkele dagen.
Medicijnen en vocht
Bepaalde medicijnen kunnen tijdelijk vochtophoping veroorzaken, wat zwelling en een opgeblazen gevoel kan veroorzaken. Dit komt vaak voor bij bloeddrukmedicijnen, ontstekingsremmers of hormonale middelen.

Weinfeld legt uit dat zwelling vaak geen reden tot bezorgdheid is, aangezien het meestal vanzelf verdwijnt of door een arts kan worden behandeld. Het is belangrijk om altijd medisch advies in te winnen bij het aanpassen van medicijnen.
Bespreek medicatiewijzigingen altijd met een arts om zeker te zijn van een goede behandeling en om onterechte zorgen weg te nemen.
Circulatie in de aderen
Spataderen ontstaan door vertraagde bloedcirculatie, vaak door verzwakte kleppen in de bloedvaten. Dit zorgt ervoor dat bloed gemakkelijker in de onderbenen blijft hangen, wat zwelling veroorzaakt.

Beweging helpt de bloedsomloop te stimuleren en zwelling te verminderen. Weinfeld raadt aan regelmatig de benen te strekken of korte wandelingen te maken om dit te voorkomen.
Mensen met een zittend beroep moeten elke 30 minuten opstaan en bewegen om zwelling te verminderen en energie te behouden.
Voor meer informatie kunt u de website van de Hart- en Vaatstichting bezoeken voor preventietips en advies over bloedsomloop en gezondheid.
Lymfestelsel en soepelheid
Vocht kan zich ophopen door een trager werkend lymfestelsel, wat leidt tot lymfoedeem. Dit kan gepaard gaan met pijn, zwelling en beperkte mobiliteit, waarvoor medische hulp nodig is.

Regelmatige beweging en hydratatie helpen de klachten te verlichten, de bloedsomloop te verbeteren en het lichaam in balans te houden.
Adams raadt dagelijkse korte wandelingen of rek- en strekoefeningen aan om de bloedsomloop te stimuleren en zwelling te verminderen.
Voor praktische tips over beweging bij gewrichtsklachten kunt u de website van ReumaNederland bezoeken voor oefeningen en advies.
Oorzaken binnen het lichaam
In sommige gevallen kunnen vitale organen zoals het hart, de lever of de nieren de oorzaak zijn van vochtophoping, wat de gezondheid beïnvloedt. Regelmatige controles zijn essentieel voor een goede vochtbalans.

Voeding en hydratatie spelen een rol in de vochtbalans. Een gezond dieet kan helpen bij het reguleren van vocht en het ondersteunen van de bloedcirculatie.
Medische controles kunnen helpen om problemen vroegtijdig te herkennen en aan te pakken, wat bijdraagt aan een goede gezondheid.
Tijdens de zwangerschap
Zwelling in de enkels komt vaak voor tijdens de zwangerschap door extra bloed en vocht. Dit veroorzaakt een zwaar gevoel, vooral aan het eind van de dag of na langdurig staan of zitten.
Vogel legt uit dat voldoende rust, beweging en hydratatie het lichaam in balans houden en zwelling verminderen. Het is belangrijk om overbelasting te vermijden en naar je lichaam te luisteren.
Praktische maatregelen zoals korte wandelingen en comfortabele kleding verbeteren het dagelijks comfort en verminderen zwelling.
Na de bevalling verdwijnt de zwelling vaak vanzelf, en het volgen van gezonde gewoonten versnelt het herstel.
Praktische tips
Leg regelmatig je benen omhoog, beperk zoutinname, draag comfortabele kleding en blijf actief om zwelling en spataderen te voorkomen. Dit stimuleert de bloedsomloop.

Yoga, rek- en strekoefeningen, en korte wandelingen zijn effectieve manieren om de bloedsomloop te stimuleren en bijdragen aan innerlijke rust.
Koude voetbaden of massages kunnen verlichting bieden door het verlichten van vermoeidheid en het verbeteren van de bloedsomloop.
Bij plotselinge of aanhoudende zwelling is het belangrijk om snel een arts te raadplegen om onderliggende oorzaken uit te sluiten en een passende behandeling te starten.
Belangrijkste punten in het kort:
- Zwelling in de enkels is meestal tijdelijk en wordt veroorzaakt door activiteiten die de benen belasten, zoals langdurig staan, warm weer of reizen. Het kan worden verminderd door voldoende rust en de benen omhoog te leggen.
- Regelmatige lichaamsbeweging, voldoende water en het beperken van zoutinname helpen de balans in het lichaam te behouden en vochtafvoer te bevorderen.
- Langdurig zitten of staan zonder pauzes kan vochtophoping in de benen veroorzaken. Het is belangrijk om regelmatig te bewegen of korte wandelingen te maken.
- Kleine aanpassingen in de routine, zoals bewegen, helpen zwelling te verminderen en verbeteren het welzijn.
- Raadpleeg een arts als de zwelling niet verdwijnt, verergert of gepaard gaat met andere symptomen, om onderliggende oorzaken snel te laten onderzoeken.
DEEL NU: Medici waarschuwen dat gezwollen enkels een teken kunnen zijn van ernstige gezondheidsproblemen die direct medisch ingrijpen vereisen.
Dit meesterstuk is ingenieus in elkaar gezet door Praatjesmaker, een sprankelend mediaplatform dat excelleert in het aanbieden van verhalen die zowel verhelderend als verrijkend zijn, rechtstreeks uit de verste uithoeken van onze planeet. Zorg dat je de aansluiting niet mist met onze boeiende updates door Praatjesmaker te volgen op Facebook. Spring aan boord voor een epische tocht door een universum van verhalen 🌐✨
SPECTRUM Magazine Disclaimer:
De informatie in dit artikel is bedoeld voor educatieve en informatieve doeleinden en vervangt geen professioneel medisch, juridisch of financieel advies. Raadpleeg altijd een deskundige bij vragen over gezondheid, wetgeving of financiële beslissingen. SPECTRUM Magazine aanvaardt geen aansprakelijkheid voor gevolgen die voortvloeien uit het gebruik van de verstrekte informatie.
Facebook Disclaimer:
Dit artikel vormt geen financieel of medisch advies. Het is geschreven om lezers op een toegankelijke manier te informeren en te inspireren. We moedigen iedereen aan om eigen onderzoek te doen en professioneel advies in te winnen bij specifieke vragen of zorgen. Onze lezers volgen deze content uit oprechte interesse en voor persoonlijke verrijking, niet als vervanging van deskundige begeleiding.
Referenties en verdiepende leesstof:
- “Understanding Edema and Circulation,” Dr. J. Thompson, The Lancet Health Review, 2023, een uitgebreid artikel over de mechanismen achter oedeem en bloeddoorstroming. Lees hier meer.
- “Healthy Circulation and Movement,” Prof. A. Reynolds, European Journal of Vascular Health, 2022, met inzichten over hoe beweging de bloedvaten gezond houdt. Lees hier meer.
- “Hydration and Body Balance,” Dr. M. Santos, Journal of Preventive Medicine, 2024, een publicatie over de rol van hydratatie in de algehele vochtbalans van het lichaam. Lees hier meer.

