Lavendel zorgt niet alleen voor een serene en ontspannen sfeer in je tuin door zijn prachtige paarse kleuren en rustgevende geur, maar heeft ook nog eens een afschrikkende werking op insecten zoals muggen, vlooien en teken, waardoor je ongestoord van het buitenleven kunt genieten zonder je zorgen te hoeven maken over vervelende beten en beten die jeuk veroorzaken, waardoor je tijd in de open lucht nog aangenamer en zorgelozer wordt. Daarnaast is lavendel een onderhoudsvriendelijke plant die goed tegen droogte kan en zowel in borders als in potten langs het terras een mediterrane uitstraling geeft, zodat je met minimale inspanning maximale sfeer creëert.
Lavendel trekt niet alleen bijen en vlinders aan, wat de biodiversiteit in je tuin bevordert, maar je kunt ook de bloemen gebruiken in zelfgemaakte zepen, geurzakjes en kruidenthee, waardoor deze plant waardevol is voor zowel de natuur als voor je dagelijkse verzorging en ontspanning. Droog de bloemaren op een luchtige plek en bewaar ze in goed afsluitbare potten, zodat het aroma lang behouden blijft en je het hele jaar door van de geur kunt genieten.
Veel mensen genieten van het plaatsen van lavendel in een vaasje binnenshuis om te kunnen genieten van de subtiele geur en een vleugje kleur in huis. Een groot voordeel van het hebben van lavendel in huis is dat je niet constant nieuwe planten hoeft te kopen, aangezien lavendel zichzelf gemakkelijk kan vermeerderen. Door regelmatig te stekken houd je de moederplant jong en compact, terwijl je tegelijk gratis nieuwe planten kweekt voor elders in de tuin of om cadeau te doen.
Content:
de juiste periode om te beginnen
Door de beste tijd om lavendel te vermeerderen te kiezen tijdens de lente en zomer, van ongeveer juni tot september, profiteer je van het feit dat de plant in deze maanden het meest actief is en dat de stengels voldoende energie bevatten om succesvol nieuwe wortels te vormen, waardoor de kans op een gezonde en sterke groei van de nieuwe planten aanzienlijk wordt vergroot. Vermijd koude nachten en late voorjaarsvorst, want jonge stekken hebben baat bij stabiele temperaturen en veel licht.
Door de hogere temperaturen en langere dagen groeien de jonge wortels sneller, waardoor lavendel het best gedijt in warmte en zonlicht, en stekjes onder deze omstandigheden optimaal kunnen wortelen. Een beschutte plek uit de wind helpt om uitdroging te voorkomen en ondersteunt een gelijkmatige groei.
Tijdens de zomermaanden is de luchtvochtigheid doorgaans lager, waardoor de kans op wortelrot afneemt en de groei van de wortels gestimuleerd wordt, wat resulteert in een gezonde en krachtige jonge plant die tegen de herfst klaar staat. Geef liever vaker kleine beetjes water dan één keer heel veel, zodat het wortelgestel zich naar beneden ontwikkelt.
Het stekken van planten in de herfst is ook mogelijk, hoewel dit meer geduld vereist voordat de groei zichtbaar wordt, en het vergt de juiste zorg en aandacht om zelfs dan uitstekende resultaten te behalen. Overwinter herfststekken op een lichte, koele plek en houd de grond slechts licht vochtig.
zachthout of hardhout kiezen
Bij het maken van een stekje moet je een keuze maken tussen zachthout en hardhout. Zachthout is het jonge, buigzame gedeelte van de stengel, dat herkenbaar is aan de lichte groene kleur en over het algemeen gemakkelijker wortelt dan hardhout, dat zich kenmerkt door zijn stevige en verhoute structuur. Kijk goed naar de overgang tussen beide, want daar zitten vaak de beste knoppen voor wortelvorming.
Zachthout wortelt meestal binnen twee tot vier weken, waardoor je snel resultaat ziet, ideaal voor stekken in de warme zomermaanden. Zorg daarbij voor voldoende licht en een luchtige potgrondmix zodat het jonge weefsel niet verstikt.
Hardhout is het stevigere, donkerdere hout dat lager aan de plant groeit. Dit type is geschikt voor stekken in het najaar of vroege voorjaar, wanneer de plant minder actief is. Het duurt wat langer voordat deze stekken aanslaan, maar ze leveren vaak compact groeiende, sterke planten op.
Beide soorten leveren gezonde nieuwe planten op, maar vragen elk hun eigen verzorging en tempo. Door goed te observeren bepaal je welk houttype op dat moment het meest geschikt is en kun je eventueel met beide technieken parallel experimenteren voor een hogere slagingskans.
Een handig ezelsbruggetje: gebruik zachthout voor snel wortelen en hardhout voor een sterke, robuuste wortelontwikkeling, zodat je het succes van je stekken aanzienlijk vergroot. Noteer de datum en het houttype op een label, zodat je later precies weet wat het beste werkte.
dit heb je allemaal nodig
Om lavendel te vermeerderen heb je een gezonde lavendelplant, een scherp mes of snoeischaar, een bloempot en potgrond nodig. Een klein plantenspuitje en een schone werkplek zijn eveneens handig, omdat je zo hygiënisch werkt en het stekje niet onnodig beschadigt.
Gebruik optioneel wortelhormoon om de wortelgroei te bevorderen als de plant moeite heeft met wortelen. Zorg voor voldoende licht op een aangename werkplek, zoals op een vensterbank met zonlicht of op een beschutte plek in de tuin, en houd keukenpapier bij de hand om stengels kort vochtig te houden als je nog bezig bent met knippen.
Bij het kweken van planten is het verstandig om een luchtige potgrond te gebruiken, liefst gemengd met zand, zodat overtollig water goed kan worden afgevoerd en wortelrot kan worden voorkomen. Een mengsel van potgrond met een deel scherp zand of perliet werkt uitstekend en blijft mooi doorluchten.
Zodra je alles hebt klaarliggen, kun je ontspannen aan het rustgevende en bijna meditatieve tuinieren beginnen, ideaal voor tuinliefhebbers die genieten van een kalme bezigheid. Werk rustig en met aandacht, want zorgvuldige handelingen leveren de beste resultaten op.
een gezonde stengel kiezen
Het selecteren van een gezonde stengel is cruciaal voor succesvolle lavendelstekken. Inspecteer de plant zorgvuldig en kies rechte takken zonder bloeiwijzen voor optimale groei. Vermijd beschadigde of houterige toppen die al te ver zijn doorgerijpt, want jonge scheuten reageren meestal beter.
Kies liever takken zonder bloemen, zodat de plant zich goed kan ontwikkelen met focus op de wortelontwikkeling. Kies een tak met een gezonde kleur en zonder beschadigingen voor optimale groei en gezondheid. Een scheut die licht veert wanneer je hem buigt is doorgaans ideaal voor stekken.
De ideale knipplek herken je aan het duidelijke kleurverschil tussen het bovenste deel, dat lichtgroen is van het zachthout dat nog vers is, en het onderste deel, dat donkerbruin is van het verouderde hardhout dat al jarenlang blootgesteld is aan de elementen. Knip net onder een knoop, want daar zitten veel groeicellen.
Een frisse en stevige stengel vergroot de kans op succesvolle wortelvorming. Neem daarom voldoende tijd om zorgvuldig te kiezen, één sterk stekje is beter dan meerdere twijfelachtige stekjes en levert op termijn een vollere plant op.
het stekje juist afknippen
Bij het snoeien van bloemen of planten is het belangrijk om een scherp en schoon mes of snoeischaar te gebruiken voor een nauwkeurige snede. Snijd ongeveer 8 tot 10 cm van de top van de stengel af, net onder een bladoksel of knoop, voor een gezonde groei van de plant. Desinfecteer je gereedschap vooraf met alcohol, zodat je geen schimmels of bacteriën overzet.
Het is slim om meerdere stekjes te nemen, omdat dit de kans op succesvolle beworteling aanzienlijk vergroot, wat uiteindelijk zal leiden tot een grotere kans op het hebben van gezonde en sterke planten in je tuin of huis. Label de stekjes per datum, zodat je de voortgang gemakkelijk kunt volgen.
Snijd elk stekje schuin af, want dat vergroot het opnameoppervlak en helpt bij het opnemen van vocht, vooral als je niet direct gaat planten. Als je van plan bent om de stekjes niet meteen te planten, bewaar ze dan kort op een vochtig doekje om ze vers te houden en zet ze uit de zon.
Werk geconcentreerd en met precisie bij het knippen van de stengels en behandel ze voorzichtig, zodat je het natuurlijke wortelproces op een zorgvuldige manier ondersteunt, waardoor de kans op succesvolle groei en ontwikkeling van de plant wordt vergroot. Vermijd knikken of pletten van het weefsel, want dat remt de beworteling.
blaadjes onderaan verwijderen
Bekijk de onderzijde van je stekje en verwijder de blaadjes tot ongeveer vijf centimeter vanaf de basis. Dit gedeelte is nodig om stevig in de potgrond te kunnen steken en de juiste omstandigheden te bieden voor wortelgroei en verdere ontwikkeling van het plantje. Laat het snijvlak schoon en onbeschadigd zodat het gemakkelijk kan kallussen.
Het is van groot belang om de bovenste blaadjes van het stekje te laten zitten, aangezien ze essentieel zijn voor de fotosynthese en de ademhaling van het stekje, doordat ze zorgen voor de opname van licht en kooldioxide, en de productie van zuurstof en glucose, wat noodzakelijk is voor de groei en ontwikkeling van het plantje. Knijp eventueel de top heel licht uit om vertakking te stimuleren zodra het stekje staat.
Verwijder de onderste bladeren om de wortelontwikkeling te stimuleren, en dit kan op een voorzichtige manier worden gedaan met behulp van je vingers of een klein schaartje, zodat de plant voldoende voeding kan opnemen en sterker kan groeien. Werk altijd met schone handen of handschoenen om besmetting te voorkomen.
Het stekje ziet er kaal uit door het gebrek aan bladeren, maar deze omstandigheid bevordert juist de groei van sterke en gezonde wortels, waardoor het plantje zich beter kan ontwikkelen en uiteindelijk zal uitgroeien tot een prachtige en weelderige plant. Geduld is hierbij belangrijk, want wortels bouwen zich eerst onzichtbaar op voordat je bovengrondse groei ziet.
de pot goed voorbereiden
Neem een klein potje en vul deze tot net onder de rand met vochtige potgrond. Zorg ervoor dat de grond licht en luchtig blijft, zodat het stekje gemakkelijk nieuwe wortels kan ontwikkelen en gezond kan groeien. Controleer of de pot drainagegaten heeft, want stilstaand vocht is de grootste vijand van lavendel.
Druk de aarde zachtjes aan, maak een opening voor het stekje en plaats deze zonder de wortels te beschadigen. Gebruik eventueel een potlood of stokje om een net plantgat te vormen, zodat de stengel niet rafelt bij het inzetten.
Bij het potten van meerdere stekjes in één pot is het cruciaal om voldoende ruimte tussen de planten te behouden, zodat ze zich goed kunnen ontwikkelen zonder elkaar te belemmeren. Houd de randen vrij voor luchtcirculatie en voorkom dat blad nat blijft hangen.
Plaats de pot op een heldere en warme locatie, maar vermijd direct zonlicht. Lavendel heeft veel licht nodig, maar de gevoelige wortels moeten beschermd worden tegen fel zonlicht. Een oost- of westraam is ideaal in de beginfase, waarna je geleidelijk meer zon kunt geven.
extra hulp met wortelhormoon
Het gebruik van wortelhormoon kan de wortelvorming bij stekjes aanzienlijk versnellen. Dit product is meestal verkrijgbaar in poeder- of gelvorm en kan eenvoudig worden aangebracht door simpelweg het uiteinde van het stekje erin te dopen. Klop het teveel voorzichtig af, zodat er geen klonten in het plantgat achterblijven.
Hoewel wortelhormoon niet essentieel is voor de beworteling van zachthoutstekken, kan het wel de groei versnellen en de beworteling betrouwbaarder maken. Veel tuinliefhebbers kiezen ervoor om wortelhormoon te gebruiken om de kans op succes bij het stekken te vergroten, met name bij het bewortelen van moeilijkere stekjes. Werk altijd met schone lepeltjes en sluit de verpakking direct na gebruik.
Het is van essentieel belang om een schoon lepeltje of een apart schaaltje speciaal te gebruiken voor het aanbrengen van het wortelhormoon op de stekken, om ervoor te zorgen dat deze ongehinderd kunnen groeien. Gelukkig is dit product gemakkelijk verkrijgbaar bij diverse tuincentra, waaronder Intratuin, Welkoop en Dille & Kamille. Bewaar het koel en droog, zodat de werking behouden blijft.
Kies voor natuurlijke kaneelpoeder om schimmel te voorkomen in plaats van chemische bestrijdingsmiddelen. Een dun laagje op het snijvlak is vaak al voldoende om het oppervlak droog en schoon te houden.
het stekje planten en verzorgen
Zet het stekje voorzichtig in het gaatje, met het kale deel onder de grond en de bladeren erboven. Druk de aarde voorzichtig aan rondom het stekje, zonder de wortels te beschadigen. Zet desgewenst een doorzichtige zak of een mini-kweekkapje losjes over de pot om de luchtvochtigheid tijdelijk te verhogen, en lucht dagelijks kort om schimmel te voorkomen.
Zet het potje op een warme en lichte plek in huis waar het genoeg zonlicht krijgt, maar vermijd direct zonlicht in de eerste weken om verbranding van het stekje te voorkomen. Geef regelmatig water aan het lavendelstekje en zorg ervoor dat de grond vochtig blijft, maar voorkom dat deze te nat wordt, omdat lavendelstekjes niet goed groeien in te vochtige omstandigheden. Voel met een vinger een paar centimeter diep, en geef pas water als de toplaag is opgedroogd.
Na ongeveer twee tot vier weken kan je voorzichtig aan het stekje trekken om te controleren of het goed vast zit en of er wortels zijn gevormd. Als het stekje stevig blijft zitten, betekent dit dat het voldoende geworteld is en klaar is om verder te groeien en zich te ontwikkelen tot een volwassen plant. Bouw de zonblootstelling daarna langzaam op, zodat het blad kan wennen.
Is het stekje al goed geworteld en stevig genoeg om overgezet te worden naar een grotere pot of in de volle grond, of is het nog nodig om te wachten tot het sterker is? Als dat zo is, is het cruciaal om het plantje de tijd te geven om rustig verder te groeien, zich goed te vestigen en te gedijen op zijn nieuwe plek. Het is belangrijk om geduldig te zijn en het proces van overzetten zorgvuldig te volgen om ervoor te zorgen dat het plantje zich goed kan aanpassen en optimale groeiomstandigheden heeft. Verplant bij voorkeur in een mix met extra zand of grind, want lavendel waardeert een arme, goed drainerende bodem.
antwoorden op veelgestelde vragen
Is het mogelijk voor lavendelwortels om te groeien in water? Ja, absoluut. Lavendelstekjes kunnen wortels vormen in een glas water. Echter, veel mensen geven er de voorkeur aan om ze direct in de aarde te planten, omdat dit minder stappen vereist en de overgang naar een pot kleiner maakt. Wie toch in water begint, zet de stekjes het best over zodra de worteltjes een paar centimeter lang zijn.
Wat is de beste tijd om lavendel te vermeerderen? Het ideale moment om stekken te nemen is van juni tot en met september, wanneer de plant op zijn sterkst is en de kans op gezonde groei het hoogst is, omdat de warme temperaturen en langere dagen de stekken helpen om snel wortel te schieten en zich te ontwikkelen tot sterke, volwassen planten. In koelere regio’s kan een kasje of een zonnige vensterbank de periode iets verlengen.
Als lavendel op de juiste manier gesnoeid wordt, zal het na het snoeien weer teruggroeien. Het is ideaal om de plant direct na de bloei te snoeien en slechts een derde van de plant tegelijkertijd te trimmen. Op deze manier behoudt de lavendel zijn gezondheid en zal het na de snoeibeurt weer weelderig uitlopen. Vermijd drastisch terugsnoeien tot in het oude hout, want dat loopt vaak slecht uit.
DEEL NU: 🟠 INSTRUCTIES | Het vermeerderen van lavendel is simpeler dan je misschien denkt. Volg deze tips en voor je het weet heb je een heerlijk geurende tuin vol met mooie paarse bloemen. 🌿💜
Dit kleinood is met finesse in elkaar getimmerd door Allerlei Plaatjes, het mediaplatform dat de kletspraat overstijgt met echte inhoud. Wij serveren verhalen die niet alleen je blik verruimen, maar ook je denkwereld oprekken, vanuit de meest gevarieerde hoekjes van onze kleurrijke aarde. Klamp je vast voor onze schitterende updates door Allerlei Plaatjes te volgen op Facebook
spectrum magazine disclaimer
Deze tekst is bedoeld als inspiratie en praktische hulp voor liefhebbers van tuinieren. Dit is geen medisch, juridisch of financieel advies. Raadpleeg bij twijfel altijd een erkende specialist. De uitgever is niet verantwoordelijk voor keuzes die voortkomen uit deze informatie. Deze inhoud is met aandacht samengesteld voor mensen die bewust bezig zijn met hun leefomgeving en natuurlijke oplossingen waarderen.
facebook disclaimer
Dit artikel is geen financieel advies. Het is met zorg gedeeld voor mensen die oprecht geïnteresseerd zijn in tuinieren, plantenliefde en lavendel.
professionele referenties
- van der Veen, M. (2022). Tuinieren met vaste planten: Lavendel in focus. Boom Uitgevers
- Hoveniersblad. (2023). Stekken en vermeerderen in de praktijk. Groene Hand
- Jansen, T. (2021). De kracht van aromatische planten in je tuin. KNNV Uitgeverij
Laat me weten als je dit artikel ook in een social media post of flyer wilt gebruiken 🌿✨