De gemeente Westland heeft een duidelijke en krachtige boodschap voor demissionair minister David van Weel: er is geen geschikte ruimte binnen de gemeentegrenzen om 635 asielzoekers op te vangen. Het college heeft in een brief aan de minister uiteengezet dat de opgave onvoldoende onderbouwd is en dat de capaciteit, zowel fysiek als organisatorisch, niet toereikend is om een dergelijk aantal zorgvuldig te huisvesten. De gemeente benadrukt de mogelijke negatieve effecten op de lokale gemeenschap, voorzieningen en infrastructuur en vraagt om een eerlijke landelijke verdeling die rekening houdt met de draagkracht, inspanningen en mogelijkheden van iedere gemeente. Het verzoek is om de keuzes transparant te motiveren en ervoor te zorgen dat continuïteit, veiligheid en kwaliteit van opvang prioriteit blijven hebben.
Op 18 september 2025 stuurde het college van burgemeester en wethouders een uitvoerige brief waarin wordt benadrukt dat besluiten met impact op aantallen of eenheden pas kunnen worden genomen na aantoonbaar overleg met alle betrokken partijen. De gemeente verwacht dat dit overleg zorgvuldig wordt voorbereid, dat relevante gegevens gedeeld en vastgelegd worden en dat knelpunten vooraf in beeld zijn, zodat keuzes goed aansluiten op de lokale situatie. Op deze manier blijft het dagelijks leven van inwoners zo min mogelijk onder druk staan en kan draagvlak behouden blijven door tijdig en helder te communiceren over gevolgen, planning en randvoorwaarden.
De gemeente onderstreept het belang van constructieve samenwerking met het ministerie, ook wanneer men het inhoudelijk niet eens is over uitgangspunten of aantallen. Westland gelooft dat juist in een open dialoog duurzame oplossingen ontstaan en dat bereidheid tot compromissen nodig is om gezamenlijke doelen stap voor stap dichterbij te brengen. Door afspraken concreet te maken en voortgang te monitoren, kunnen zorgen tijdig worden besproken en bijsturingsruimte worden gecreëerd als omstandigheden veranderen.
Content:
Achtergrond spreidingswet
Het aantal opvangplekken volgt uit de Spreidingswet, die is bedoeld om de verantwoordelijkheid voor opvang eerlijk over alle gemeenten te verdelen. Na bezwaren van verschillende gemeenten zijn aantallen herijkt om beter aan lokale zorgen tegemoet te komen en de invoering van het beleid soepeler te laten verlopen. Het streven is om draagvlak te vergroten door rekening te houden met regionale verschillen, bestaande druk op voorzieningen en de praktische uitvoerbaarheid op de korte en langere termijn.
De taakstelling kwam daarbij uit op 635 plaatsen, zodat meer gemeenten bijdragen aan opvang en de druk evenwichtiger over het land wordt gespreid. Het doel is dat vluchtelingen in een veilige en stabiele omgeving terechtkunnen, met uitzicht op doorstroom naar passende huisvesting, terwijl verantwoordelijkheden eerlijk worden verdeeld en voor uitvoerende partijen haalbaar blijven. Duidelijke afspraken over termijnen en ondersteuning moeten voorkomen dat knelpunten zich blijven opstapelen.
Succesvolle bezwaren van gemeenten kunnen leiden tot lagere aantallen voor die gemeenten en hogere aantallen elders, wat de druk op lokale voorzieningen vergroot. Westland vreest dat hierdoor de balans in de regio verder onder druk komt te staan en vraagt om maatwerk dat eerdere inspanningen meeweegt.
Lees meer over de Spreidingswet op Rijksoverheid.nl in de officiële toelichting
Westland voelt zich overbelast
De gemeente levert al opvang voor 2.075 Oekraïense vluchtelingen en bereidt 3.000 extra woonplekken voor arbeidsmigranten voor. Dit vraagt veel van ruimte en organisatiekracht.
Deze aantallen verhogen de druk op een al krappe woningmarkt en hebben gevolgen voor voorzieningen zoals onderwijs, jeugdhulp en zorg. Het college vreest dat dit, zonder extra steun en planning, kan leiden tot overbelasting van publieke diensten en langere wachttijden. Om de kwaliteit van de leefomgeving voor inwoners te behouden, vraagt Westland om duidelijke financiële afspraken, extra personeel en tijdige beschikbaarheid van locaties.
Tegelijk benadrukt Westland dat de inzet van inwoners, organisaties en ondernemers groot is en dat deze betrokkenheid helpt om de leefbaarheid te behouden. De gemeente ziet deze samenwerking als basis om verbeteringen breed te laten landen en iedereen in de regio mee te nemen. Initiatieven vanuit wijken en verenigingen krijgen waar mogelijk ondersteuning, zodat lokale kennis optimaal wordt benut.
Investeringen in opvang
De afgelopen jaren heeft Westland extra geïnvesteerd in huisvesting voor statushouders. Sinds 2022 wordt met een versnelde aanpak gewerkt, waaronder de aankoop van een hotel dat als tijdelijke opvanglocatie kan dienen. Met aanvullende begeleiding en doorstroomafspraken wil de gemeente wachttijden beperken en de overgang naar reguliere woonruimte beter organiseren, met behoud van veiligheid en toezicht.
In drie jaar tijd zijn 450 statushouders in Westland gehuisvest. Daarmee voldoet de gemeente aan eerdere verplichtingen en toont zij bereidheid te investeren in voorzieningen en begeleiding die bijdragen aan een goede start en snelle integratie. De focus ligt op het tijdig ondersteunen van kwetsbare groepen met taal, scholing en toegang tot zorg, zodat hun deelname aan de samenleving vlot op gang komt.
Tegelijk benadrukt de gemeente dat er grenzen zijn aan wat lokaal zelfstandig haalbaar is. Westland wil dat dit vraagstuk onderdeel blijft van een breder landelijk gesprek, met duidelijke coördinatie tussen bestuurslagen en voorspelbare financiering, zodat maatregelen uitvoerbaar zijn en effect hebben voor de gehele samenleving. Een heldere taakverdeling voorkomt dat verantwoordelijkheden blijven schuiven.
Meer informatie over statushouders bij het COA, inclusief uitleg over begeleiding en doorstroom
Rekening zonder Westland
Volgens het college houdt de berekening van de opvangtaak onvoldoende rekening met verantwoordelijkheden en werkzaamheden van instellingen die al jarenlang specifieke taken uitvoeren in de regio. Daardoor sluit de toedeling niet aan bij de werkelijke situatie, beschikbare expertise en de bestaande belasting van betrokken organisaties. Het gevolg is dat planning en uitvoering onder druk komen te staan.
Westland vraagt daarom om eerdere inspanningen en lopende taken mee te wegen bij de verdeling van middelen en aantallen. Zonder deze erkenning lijkt het alsof elke gemeente opnieuw begint, terwijl sommige al aanzienlijke stappen hebben gezet. Door behaalde resultaten mee te nemen, kan voortgebouwd worden op wat werkt en blijven verstoringen in de uitvoering beperkt.
Het gemeentebestuur verzoekt betrokken instanties om een correctie op basis van reeds geleverde bijdragen en actuele draagkracht. Zo ontstaat een realistischer en eerlijker beeld van de inspanningen tot nu toe en wordt transparant gemaakt welke resultaten in de beoordeling van alle partijen worden meegenomen. Deze aanpak ondersteunt het behoud van vertrouwen en zorgt dat discussies op dezelfde feiten worden gebaseerd.
Beperkt aanbod blijft
Westland handhaaft een aanbod van 140 opvangplekken, onder de voorwaarde dat veiligheid, hygiëne, gedragsregels en begeleiding aantoonbaar zijn geborgd. De gemeente wil dat deze randvoorwaarden vooraf helder en controleerbaar zijn voordat nieuwe plaatsingen plaatsvinden. Jaarlijkse evaluaties en heldere aanspreekpunten moeten zorgen voor continuïteit en een veilige leefomgeving voor omwonenden en bewoners.
Duidelijke afspraken over financiering, veiligheid en beschikbare faciliteiten zijn voor Westland cruciaal. De opvang moet aansluiten bij lokale behoeften en capaciteit, zodat oplossingen niet alleen op papier goed ogen, maar ook in de praktijk duurzaam en uitvoerbaar zijn. Zo blijven risico’s beheersbaar en kunnen verwachtingen richting inwoners en partners eerlijk worden gemanaged.
De gemeente hecht daarnaast groot belang aan betrokkenheid van bewoners. Door vooraf afspraken en verwachtingen te delen, omwonenden tijdig te informeren en hun zorgen serieus te nemen, verwacht Westland meer begrip en draagvlak voor besluiten die de directe leefomgeving raken. Deze aanpak versterkt vertrouwen en maakt het mogelijk signalen vroegtijdig op te merken en effectief op te lossen.
Kritiek op beleid
Naast de cijfers kijkt Westland kritisch naar het nationale beleid. Er bestaan twijfels over voorgestelde aanpassingen in de Spreidingswet en over plannen om het budget voor asielzaken in de komende jaren te verlagen. Gemeenten waarschuwen dat minder middelen de uitvoerbaarheid onder druk zetten en dat afspraken over kwaliteit en begeleiding daardoor lastiger na te komen zijn.
De aangekondigde verlaging van het budget in 2029 van 9,5 miljard euro naar 1,2 miljard euro leidt tot zorgen. Minder middelen betekenen beperktere dienstverlening, minder beleidsruimte en minder mogelijkheden om te investeren in doorstroom en begeleiding. Dit heeft directe gevolgen voor inwoners, opvanglocaties en de kwaliteit van publieke voorzieningen die al onder druk staan.
Verschillende gemeenten waarschuwen dat zonder voldoende financiering een tekort aan opvanglocaties voor kwetsbare groepen waarschijnlijk wordt. Westland benadrukt dat een balans tussen beleidsambitie en budget cruciaal is voor een duurzame en rechtvaardige aanpak. Langjarige afspraken en stabiele middelen zijn nodig om te plannen, capaciteit op te schalen en kwaliteit te waarborgen.
Lees meer over de kabinetsplannen bij NOS in het dossier over asiel en opvang
Onmogelijke opdracht
Volgens de gemeente bemoeilijkt het lagere budget het realiseren van duurzame opvang. Het rijk vraagt om structurele oplossingen, terwijl tegelijkertijd geld wordt teruggeschroefd. Westland vindt die combinatie onrealistisch en vreest dat de uitvoering steeds zwaarder op de schouders van lokale overheden komt te rusten. Zonder extra ondersteuning ontstaat het risico dat noodmaatregelen de norm worden in plaats van stabiele, planbare voorzieningen.
Westland beschouwt de situatie als complex en zwaar, doordat ook andere gemeenten tegen capaciteitsgrenzen aanlopen en de taken toenemen. Dit vraagt om extra ondersteuning, gedeelde kennis en duidelijke afspraken over taakverdeling en prioriteiten. Alleen met tijdige besluitvorming en gerichte middelen kan de druk op de uitvoering worden verminderd.
De kloof tussen landelijke ambities en lokale uitvoering wordt daardoor duidelijker. Westland pleit voor een actievere rol van het rijk, beter voorspelbare financiering en instrumenten die provincies en gemeenten helpen beleid om te zetten in werkbare plannen. Zo kan beleid efficiënter worden doorgevoerd en blijft de kwaliteit gewaarborgd.
Nationale discussie
Ook elders lopen gesprekken over de uitvoering van de Spreidingswet. Sommige gemeenten onderhandelen nog met betrokken partijen over aantallen en locaties, terwijl anderen aangeven dat beoogde aantallen niet haalbaar zijn door ruimtelijke, financiële of organisatorische beperkingen. Deze verschillen vragen om regionaal maatwerk en om duidelijke spelregels voor verdeling en compensatie.
De verschillen tussen provincies bemoeilijken een consistente nationale strategie, omdat elke regio eigen prioriteiten en beperkingen kent. Toch geven meerdere provincies aan actief mee te willen denken over een gecoördineerde aanpak, waarbij regionale afspraken beter op elkaar aansluiten en knelpunten zichtbaar worden. Zo kan het tempo omhoog zonder draagvlak te verliezen.
De kernvraag blijft hoe de verdeling eerlijk en rechtvaardig kan verlopen. In het landelijke debat wordt gezocht naar een oplossing die uitvoerbaar is en rekening houdt met de belangen van alle betrokken partijen, zodat de opvang soepel blijft verlopen. Duidelijke criteria en transparante verantwoording zijn essentieel om het vertrouwen te versterken.
Lees achtergrond bij deze discussie in de Volkskrant met analyses en duiding
Waarschuwing COA
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers waarschuwt al langer voor een tekort aan capaciteit om de groeiende instroom goed te huisvesten. Zonder extra inzet van gemeenten bestaat het risico dat opvang deze herfst onvoldoende aansluit bij de vraag, met vertragingen in doorstroom en druk op tijdelijke voorzieningen als gevolg. Deze onzekerheid werkt door in onderwijs, zorg en integratie.
Het COA benadrukt dat een nauwe samenwerking tussen rijk en gemeenten essentieel is voor een duurzame en schaalbare aanpak. Alleen met continue en goed gecoördineerde inspanningen kunnen opvanglocaties stabiel blijven, kan tijdig worden opgeschaald en kunnen bewoners sneller doorstromen naar passende huisvesting. Duidelijke afspraken over rollen, termijnen en financiering zijn daarbij cruciaal.
Zonder gezamenlijke inzet dreigt een structureel tekort aan plekken, met gevolgen voor doorstroom naar reguliere woningen en voor begeleiding richting onderwijs, zorg en werk. Het COA pleit daarom voor heldere keuzes, langjarige afspraken en het waarborgen van kwaliteit, zodat kwetsbare groepen niet tussen wal en schip vallen.
Lees meer over het COA en de actuele aanpak op coa.nl
Hoe nu verder?
Het ministerie van Asiel en Migratie is verantwoordelijk voor de toewijzing van verblijfplaatsen, terwijl Westland vasthoudt aan 140 plekken die volgens de gemeente haalbaar en verantwoord zijn. De lokale inzet blijft gericht op kwaliteit, veiligheid en begeleiding, met extra aandacht voor communicatie met omwonenden en samenwerking met maatschappelijke partners. Zo wil de gemeente voorspelbaarheid creëren en escalaties voorkomen.
Het is nog onzeker of deze maatregelen voldoende zijn om spanningen met Den Haag te voorkomen. Het ministerie zal eerst beoordelen of aanvullende aanpassingen in de verdeling nodig zijn en welke gemeenten hierbij worden betrokken. Totdat dit duidelijk is, blijft de situatie voor alle partijen onduidelijk, waardoor zorgvuldig verwachtingsmanagement richting inwoners en partners noodzakelijk blijft.
Voor de gemeente en inwoners overheerst voorlopig onzekerheid. De verwachting is dat in de komende maanden een werkbaar compromis ontstaat, waarin belangen en mogelijkheden zorgvuldig tegen elkaar worden afgewogen en de uitvoering voor iedereen helder wordt. Door feiten centraal te stellen en afspraken openbaar toe te lichten, kan vertrouwen worden opgebouwd en draagvlak groeien.
Key-points
- Westland geeft aan dat 635 opvangplekken niet haalbaar zijn binnen de huidige capaciteit en bevestigt dat 140 plekken verantwoord kunnen worden georganiseerd, mits veiligheid, begeleiding en hygiëne aantoonbaar zijn geborgd.
- Door de Spreidingswet steeg de taakstelling voor Westland van 617 naar 635 plekken na herijking, met als doel de landelijke verdeling evenwichtiger te maken en meer gemeenten te laten bijdragen.
- De gemeente biedt al onderdak aan 2.075 Oekraïners en huisvest daarnaast duizenden arbeidsmigranten en statushouders, wat de druk op woningen, onderwijs en zorg merkbaar vergroot en extra ondersteuning vereist.
- Westland wil dat eerdere inspanningen en gerealiseerde resultaten meetellen bij nieuwe toedelingsbesluiten, zodat gemeenten die al veel hebben gedaan herkenbaar worden gewaardeerd en op hun inzet kunnen voortbouwen.
- De belangrijkste zorg betreft het verschil tussen landelijke ambities en beschikbare middelen, waardoor uitvoering lokaal onder druk komt te staan en keuzes lastiger worden voor bestuur en partners.
- Het COA benadrukt dat nauwe samenwerking tussen rijk en gemeenten noodzakelijk is om tekorten aan opvangplekken te voorkomen, de doorstroom op peil te houden en de kwaliteit van zorg te borgen.
- De uiteindelijke verdeling hangt af van besluiten van het ministerie van Asiel en Migratie, waardoor de komende periode bepalend is voor duidelijkheid, draagvlak en een werkbare uitvoering in de regio.
DEEL NU: NIEUWS | Er is op dit moment geen beschikbare ruimte in de gemeente om de 635 asielzoekers op te vangen, waardoor de gemeente helaas geen opvang kan bieden.
Dit artikel is met aandacht gecreëerd door LEEF., een bruisend mediaplatform, toegewijd aan het brengen van inspirerende en leerzame verhalen uit elke hoek van de wereld. Zorg dat je op de hoogte blijft van onze meeslepende content door LEEF. te volgen op Facebook onder de naam LEEF.
SPECTRUM Magazine Disclaimer
Dit artikel is geschreven voor informatieve en journalistieke doeleinden. Hoewel er veel zorg is besteed aan de inhoud, kan SPECTRUM Magazine geen enkele garantie geven over de volledigheid of juistheid van de informatie. Dit artikel bevat geen financieel, juridisch of medisch advies. Lezers dienen altijd zelf onafhankelijk advies in te winnen bij bevoegde professionals voordat zij beslissingen nemen die betrekking hebben op hun persoonlijke situatie. De uitgever en auteurs zijn niet aansprakelijk voor eventuele gevolgen van het gebruik van de informatie in dit artikel.
Facebook Disclaimer
Deze publicatie is uitsluitend bedoeld om lezers te informeren. Het is geen financieel advies en mag ook niet zo worden opgevat. Mensen zijn oprecht geïnteresseerd in onze content en lezen deze vrijwillig.