D66 presenteerde onlangs het conceptverkiezingsprogramma en legt daarin sterk de nadruk op internationale samenwerking als sleutel om grensoverschrijdende uitdagingen als klimaatverandering, veiligheid en migratie beheerst aan te pakken. Tegelijkertijd wil de partij vaart maken met een duurzame, innovatieve economie waarin sociale en ecologische effecten vanaf het begin worden meegewogen, met expliciete aandacht voor gelijke kansen voor iedere Nederlander, ongeacht afkomst, opleidingsniveau of woonplaats, zodat vooruitgang breder wordt gedeeld en niemand structureel achterblijft.
De partij profileert Nederland graag als betrouwbare partner binnen Europa en op het wereldtoneel en wil bestaande allianties verdiepen om de gezamenlijke slagkracht te vergroten. Door consistent samen te werken met gelijkgezinde landen beoogt D66 bij te dragen aan vrede, stabiliteit en welvaart, terwijl de Nederlandse reputatie van voorspelbare en constructieve partner verder wordt versterkt.

Rob Jetten onderstreept dat een koersaanpassing nodig is doordat de internationale context sneller en grilliger verandert dan voorheen. Volgens hem vraagt dit om beleid dat flexibel kan meebewegen met nieuwe risico’s en kansen, zodat Nederland niet alleen reageert op gebeurtenissen maar ook proactief richting geeft aan ontwikkelingen die ons direct raken.

Uit de eerste reacties van kiezers en maatschappelijke organisaties blijkt kritische betrokkenheid, waarbij zowel zorgen als suggesties worden gedeeld. Die uitwisseling leidt tot een inhoudelijke discussie over uitvoerbaarheid, betaalbaarheid en meetbare effecten, wat kan helpen om plannen scherper te krijgen voor ze in beleid worden omgezet.
D66 ziet dit publieke debat als kans om steun te verzamelen voor vernieuwende, vooruitstrevende voorstellen die een inclusieve en duurzame samenleving dichterbij brengen. De partij benadrukt dat gelijkwaardigheid, innovatie en langdurige houdbaarheid richtinggevende principes zijn bij het uitwerken van concrete maatregelen.
Content:
Focus op defensie
Nederland voldoet op dit moment nog niet aan de internationale defensienorm van minimaal twee procent van het bruto binnenlands product, wat een hernieuwde discussie aanwakkert over onze weerbaarheid. In dat gesprek staat centraal hoeveel er nodig is om de nationale en Europese veiligheid daadwerkelijk te borgen en hoe middelen het beste kunnen worden ingezet.

D66 pleit voor het verhogen van het defensiebudget richting een norm van tweeënhalf procent van het bbp en ziet dat als noodzakelijk om Nederland te beschermen in een complexere geopolitieke omgeving. De partij koppelt dat aan duidelijke doelen voor inzetbaarheid, interoperabiliteit en de bescherming van vitale belangen.
Extra middelen moeten terechtkomen bij modern materieel, intensievere training en geavanceerde digitale ondersteuning, waardoor de operationele slagkracht van de krijgsmacht merkbaar toeneemt. Daarbij hoort ook sneller kunnen opschalen wanneer de situatie daarom vraagt.
Een forse impuls voor cyberveiligheid maakt onderdeel uit van deze agenda, zowel ter bescherming van militaire systemen als van burgers, bedrijven en kritieke infrastructuur. Door detectie, weerbaarheid en respons te verbeteren kan schade bij digitale aanvallen beter worden voorkomen of beperkt.
Volgens D66 sluit deze aanpak aan bij een bredere Europese trend om collectieve verdediging te versterken. Meer gezamenlijke oefeningen, standaardisering en gedeelde technologie moeten leiden tot een robuuster netwerk, zodat landen elkaar sneller kunnen ondersteunen wanneer zich een crisis voordoet.
Geld uit zorg en belastingen
Voor de financiering van de plannen wil D66 middelen doelgericht verdelen over sectoren en inkomensgroepen, met oog voor draagkracht en sociale rechtvaardigheid. De partij bepleit een evenwichtige mix van investeren en herverdelen om schokken te vermijden en draagvlak te behouden.

Omdat zorguitgaven al jaren sneller groeien dan het nationale inkomen, wil D66 inzetten op beleid dat kwaliteit borgt en tegelijkertijd verspilling tegengaat. Zo moet zorg toegankelijk blijven zonder dat premies en eigen betalingen onbeheersbaar stijgen.
In het fiscale deel van het voorstel dragen bedrijven en vermogende huishoudens relatief meer bij via aangepaste tarieven en heffingen. De gedachte daarachter is dat lasten eerlijker worden verdeeld en de financiering van collectieve voorzieningen stabieler wordt.
Voor middeninkomens beoogt D66 juist verlichting door een lagere inkomstenbelasting, waardoor werken lonender wordt en gezinnen netto meer te besteden hebben. Dit moet het besteedbaar inkomen ondersteunen zonder dat de kwaliteit van publieke diensten onder druk komt te staan.
De partij stelt dat deze mix leidt tot een rechtvaardiger lastenverdeling en tot voldoende ruimte voor noodzakelijke zorg en investeringen, zodat ook op langere termijn betaalbaarheid en toegankelijkheid geborgd blijven.
Waar wordt op zorg bespaard?
Behandelingen zonder aantoonbaar effect worden stapsgewijs uit het basispakket gehaald om de concentratie op bewezen, doelmatige zorg te vergroten. Transparantie over keuzes en onderliggende bewijzen moet patiënten duidelijkheid geven over wat wel en niet wordt vergoed.

De beoordeling van behandelingen en geneesmiddelen vindt plaats op basis van wetenschappelijke onderbouwing en ervaringen uit de praktijk. Alleen zorg die aantoonbaar werkt en noodzakelijk is, blijft binnen het pakket beschikbaar voor iedereen.
Door hechtere samenwerking tussen eerstelijns- en tweedelijnszorg en door betere informatie-uitwisseling kunnen dubbele handelingen worden vermeden. Dat verhoogt de efficiëntie en verbetert de doorstroming voor patiënten.
Het eigen risico blijft ongewijzigd, waardoor structureel miljarden beschikbaar blijven binnen het stelsel. Die middelen kunnen vervolgens worden ingezet om kwaliteit te borgen en waar nodig capaciteit uit te breiden.
Met dit pakket wil D66 de zorg betaalbaar en toegankelijk houden, zodat iedereen tijdig professionele hulp kan krijgen en de zorgsector toekomstbestendig kan blijven functioneren.
Meer aandacht voor gezondheid
D66 zet extra in op preventie, variërend van betere toegang tot eerstelijnszorg tot het stimuleren van gezonde keuzes in de leefomgeving. Door eerder in te grijpen kunnen ernstige aandoeningen worden voorkomen en dalen de kosten op de lange termijn.

Jaarlijkse tandartscontroles worden standaard in het basispakket opgenomen, zodat preventieve mondzorg laagdrempelig is en problemen in een vroeg stadium kunnen worden behandeld. Dat komt zowel gezondheid als betaalbaarheid ten goede.
De wettelijk vastgelegde gezondheidsdoelen bieden een helder kompas voor toekomstig beleid en helpen prioriteiten te stellen voor preventie, behandeling en nazorg. Daarmee ontstaat meer continuïteit in de aanpak.
Daarnaast komt er meer aandacht voor sport en beweging voor alle leeftijdsgroepen, met programma’s die deelname aantrekkelijk maken en zo bijdragen aan vitaliteit, mentale gezondheid en sociale samenhang.
Wie praktische adviezen over voeding zoekt kan terecht bij het Voedingscentrum, dat onafhankelijke informatie biedt voor een evenwichtig eetpatroon en concrete tips voor dagelijks gebruik.
Zwaardere lasten voor vermogenden
De belastingmix wordt herzien zodat hogere inkomens en vermogens een relatief groter deel van de collectieve kosten dragen. Het doel is een eerlijker verdeling en het verkleinen van sociaaleconomische verschillen zonder de economische dynamiek te schaden.

Erf- en schenkbelasting worden tegen het licht gehouden om de verdeling van vermogen eerlijker te maken en om sluiproutes te beperken. D66 wil daarmee de transparantie vergroten en de legitimiteit van het stelsel versterken.
Uitzonderingsposities voor grote bedrijven worden afgebouwd, zodat fiscale regels consistenter worden toegepast en de bijdrage aan publieke voorzieningen beter in verhouding staat tot draagkracht en winstgevendheid.
Voor multinationals gaat de winstbelasting omhoog, waardoor een groter deel van de opbrengsten beschikbaar komt voor investeringen in bijvoorbeeld onderwijs, zorg en infrastructuur. De partij ziet dit als randvoorwaarde voor brede welvaart.
Middeninkomens profiteren van lagere inkomstenbelasting, wat de arbeidsparticipatie stimuleert en het besteedbaar inkomen verhoogt. Zo ontstaat ruimte voor dagelijkse uitgaven en sparen, terwijl het stelsel eenvoudiger en voorspelbaarder blijft.
Wie meer wil weten over fiscale regels en wijzigingen kan actuele informatie en rekentools vinden op de website van de Rijksoverheid, waar toelichting en voorbeeldberekeningen worden aangeboden.
Grote plannen voor woningen
Het aanhoudende woningtekort remt de doorstroming en maakt betaalbaar wonen lastiger voor brede groepen, met zichtbare gevolgen voor gezinnen, starters en vitale beroepen. Ook de economie merkt de effecten via verminderde mobiliteit en vertragingen in bouwprojecten.

D66 wil daarom de realisatie van tien nieuwe steden aanjagen, waaronder het project IJ-stad in het IJmeer, als structurele impuls voor extra woonruimte. De nieuwe gebieden moeten goed ontsloten worden en voorzieningen bieden die passen bij toekomstige groei.
Met deze aanpak komen er enkele honderdduizenden woningen bij, waardoor de druk op de markt afneemt en wachttijden korter worden. De bouwopgave wordt gekoppeld aan klimaatbestendige inrichting en energiezuinige gebouwen.
De prioriteit ligt bij starters en jonge gezinnen, die nu vaak de aansluiting missen. Betaalbare segmenten, gemengde wijken en goede bereikbaarheid moeten hun kansen op een eigen plek significant vergroten.
Voor actuele cijfers over woningbouw, prijzen en demografie verwijst D66 naar data van het CBS, waar analyses en dashboards inzicht geven in trends en regionale verschillen.
Onderwijs blijft speerpunt
De basisbeurs gaat omhoog zodat studenten minder hoeven te lenen en met een kleinere schuldenlast de arbeidsmarkt betreden. Dat vergroot de financiële stabiliteit tijdens en na de studie en verkleint drempels voor vervolgonderwijs.

Studieschulden tellen bij hypotheekaanvragen niet langer mee, waardoor jonge kopers meer ruimte krijgen op de woningmarkt. Daarmee wordt de stap naar een eerste huis minder afhankelijk van financiële steun van ouders.
Door deze wijziging neemt de positie van starters toe en ontstaat een eerlijker toegang tot woonmogelijkheden. Dat draagt bij aan doorstroming en aan evenwichtiger kansen tussen verschillende inkomensgroepen.
Bovendien wil D66 extra investeren in leraren, onderwijsvernieuwing en schoolgebouwen. Betere loopbaanpaden, modern lesmateriaal en gezonde, goed uitgeruste scholen moeten de onderwijskwaliteit verhogen en de werkdruk verminderen.
Meer informatie over studiefinanciering en hypotheken is te vinden bij DUO, waar actuele richtlijnen, voorbeelden en persoonlijke informatie beschikbaar zijn.
Klimaat en energie
D66 wil de overstap naar schone energie versnellen met stimulerend beleid en technologische innovatie, zodat de uitstoot omlaag gaat en de energievoorziening toekomstbestendig wordt. Daarvoor zijn duidelijke doelen, stabiele regels en slimme financiering nodig.

De komende jaren wordt het elektriciteitsnet fors uitgebreid om meer duurzame productie aan te sluiten en om de groeiende vraag naar stroom op te vangen. Netverzwaring, betere planning en snellere procedures zijn hierbij cruciaal.
Kernenergie blijft volgens D66 een mogelijke aanvulling naast zon en wind om de leveringszekerheid te waarborgen en de uitstoot te verlagen. Daarbij zijn veiligheid, kosten en afvalverwerking belangrijke randvoorwaarden.
Verder wil de partij investeren in innovatieve oplossingen zoals slimme netten, opslagtechnologie en flexibiliteitsmarkten, zodat vraag en aanbod beter op elkaar aansluiten en de transitie richting klimaatneutraliteit in tempo kan worden doorgezet.
Wie internationale cijfers en analyses wil raadplegen kan terecht bij het International Energy Agency, dat ontwikkelingen, statistieken en scenario’s over de wereldwijde energiemarkt bundelt.
Nieuwe aanpak stikstof
Om natuur en leefomgeving te beschermen streeft D66 naar een forse reductie van schadelijke emissies, met als richtpunt minstens vijftig procent minder uitstoot in 2030. Dat moet natuurherstel versnellen, gezondheidsschade beperken en vergunningverlening voorspelbaarder maken.

D66 kiest voor samenwerking met boeren en regionale maatwerkafspraken in plaats van louter landelijke uniformiteit. Zo ontstaan oplossingen die ecologisch effectief zijn en aansluiten bij de economische realiteit van bedrijven.
Ondernemers krijgen steun om te verduurzamen, via advies, financiering en toegang tot nieuwe technieken. De bedoeling is dat investeringen renderen in zowel lagere uitstoot als hogere efficiëntie.
Innovatieve methoden zoals precisielandbouw, emissiearme stalsystemen en kringloopconcepten krijgen extra aandacht. Daarmee kan de stikstofuitstoot omlaag terwijl productie en kwaliteit op peil blijven.
Voor verdiepende informatie over uitstoot, effecten en beleid biedt het RIVM toegankelijke data, kaarten en rapportages die helpen om voortgang en resultaten te volgen.
Meer invloed voor burgers
Het aantal zetels in de Tweede Kamer zal volgens de plannen groeien naar 260, zodat de diversiteit van meningen beter kan worden weerspiegeld en meer maatschappelijke geluiden rechtstreeks in het parlement klinken. D66 verwacht dat dit de representativiteit en de kwaliteit van besluitvorming ten goede komt.

Met een breder palet aan vertegenwoordigers ontstaat ruimte voor diepgaandere debatten waarin standpunten en alternatieven uitgebreider kunnen worden gewogen en verbeterd, voordat er besluiten vallen.
Ministers en staatssecretarissen gaan vaste spreekuren houden om drempels te verlagen voor burgers, professionals en organisaties die vragen of zorgen willen delen. Zo kan beleid beter aansluiten bij wat er in de samenleving speelt.
Daarnaast zullen vergaderingen vaker buiten Den Haag plaatsvinden, zodat politieke processen zichtbaarder worden in het land en inwoners eenvoudiger betrokken raken bij discussies die hen direct raken.
Wie meer wil weten over het parlementaire proces vindt uitleg, documenten en agenda’s op de website van de Tweede Kamer, die actuele informatie en achtergrond biedt voor geïnteresseerden.
Key-points
- D66 zet sterk in op internationale samenwerking binnen de EU en bondgenootschappen als de NAVO om gedeelde veiligheids- en klimaatuitdagingen doelmatig te tackelen.
- De defensie-uitgaven gaan omhoog richting een hogere norm, zodat Nederland beter is voorbereid op risico’s en een voorspelbare partner blijft in collectieve verdediging.
- De zorg wordt doelmatiger georganiseerd met nadruk op bewezen effectieve behandelingen en meer preventie, zodat kwaliteit behouden blijft en kosten beheersbaar blijven.
- De lasten verschuiven richting hogere inkomens en vermogens, terwijl middeninkomens worden ontzien, met als doel een eerlijker verdeling en stabiele financiering van publieke voorzieningen.
- Met tien nieuwe steden, waaronder IJ-stad, wordt het woningtekort structureel aangepakt en krijgen starters en jonge gezinnen betere kansen op een betaalbaar huis.
- Studenten profiteren van een hogere basisbeurs en het niet meetellen van studieschuld bij hypotheken, wat de toegang tot de koopmarkt verbetert.
- Het klimaatbeleid combineert zon, wind en een mogelijke kernenergie-rol met uitbreiding van het net en innovatie in opslag en slimme sturing.
- De stikstofaanpak draait om samenwerking met boeren en steun voor innovatieve landbouw, zodat natuurherstel en economische continuïteit samengaan.
- De belastingherziening beperkt uitzonderingsposities voor grote bedrijven en verhoogt de bijdrage van multinationals, terwijl het stelsel eenvoudiger en eerlijker wordt.
- Meer zetels, spreekuren en vergaderen in het land moeten de afstand tussen politiek en samenleving verkleinen en de representativiteit vergroten.
DEEL NU: LEES | De beslissing van D66 om miljarden euro’s te investeren in defensie in plaats van in de zorgsector heeft veel verontwaardiging en verwarring veroorzaakt.
Dit meesterstuk is ingenieus in elkaar gezet door Praatjesmaker, een sprankelend mediaplatform dat excelleert in het aanbieden van verhalen die zowel verhelderend als verrijkend zijn, rechtstreeks uit de verste uithoeken van onze planeet. Zorg dat je de aansluiting niet mist met onze boeiende updates door Praatjesmaker te volgen op Facebook. Spring aan boord voor een epische tocht door een universum van verhalen 🌐✨
Disclaimer
Deze publicatie van SPECTRUM Magazine is uitsluitend bedoeld voor algemene informatie en duiding. Wij geven geen financieel, juridisch of medisch advies. Lezers mogen de inhoud niet zien als professioneel advies en blijven altijd zelf verantwoordelijk voor hun keuzes. Raadpleeg bij financiële, juridische of medische vragen altijd een gekwalificeerde professional. SPECTRUM Magazine is niet aansprakelijk voor gevolgen van beslissingen die op basis van deze inhoud worden genomen.
Facebook-disclaimer: Dit artikel is geen financieel advies. Lezers worden uitgenodigd om zich te verdiepen in de inhoud omdat er oprechte interesse bestaat om de onderwerpen op een toegankelijke manier te delen.

