LEES | Velen vinden het ongepast dat zelfscankassa’s nu om een fooi vragen, aangezien dit proces geautomatiseerd is.

Terwijl de man trots zijn boodschappen afrekende bij de zelfscankassa, verscheen onverwacht een verzoek op het scherm met de vraag of hij twintig procent fooi wilde achterlaten als blijk van waardering voor de efficiënte service die hij had ontvangen. Dat verraste hem, omdat zelfbedieningskassa’s normaal gesproken geen fooi vereisen en juist draaien om snelheid en eigen regie. Hij keek nog eens naar het bedrag, wikte en woog of dit paste bij wat hij net had ervaren en besloot na kort nadenken toch een kleine donatie te doen als erkenning voor het gemak, de duidelijke instructies op het scherm en de vriendelijke sfeer in de winkel die zijn bezoek zonder haperingen had laten verlopen.

Veel mensen verkiezen de zelfscankassa boven de traditionele kassa’s in de supermarkt om hun boodschappen sneller en efficiënter af te rekenen zonder afhankelijk te zijn van de beschikbaarheid van personeel. Het systeem is ontworpen om wachttijden te minimaliseren en klanten meer controle te geven over het proces, van het scannen tot het betalen en het meenemen van de bon, zodat zij zelfstandig en doelgericht kunnen winkelen en daarna snel door kunnen met hun dag.

Gebruikers waren daarom verrast dat juist dit systeem om extra geld vroeg, wat liet zien hoe digitale keuzes nieuwe vragen kunnen oproepen bij handelingen die voorheen simpel en voorspelbaar leken. De situatie maakte zichtbaar dat technologische vernieuwing niet alleen gemak brengt maar ook verwachtingen verandert, waardoor consumenten anders gaan nadenken over de waarde van service en over de bestemming van een vrijwillige bijdrage.

Veel klanten waarderen het gebruiksgemak en de efficiëntie van deze kassa’s, maar verwachten tegelijkertijd dat er geen extra kosten of sociale druk aan verbonden zijn. Dat spanningsveld zorgde voor een opmerkelijke situatie waarover veel werd gesproken, omdat de wens naar kostenbesparing en gemak in de praktijk soms botst met verzoeken om fooi die juist tijdens een geautomatiseerde handeling verschijnen.

Ongeloof bij het scherm

De klant aarzelde en bleef naar het scherm staren, even onzeker over de volgende stap. Zonder directe hulp in de buurt voelde hij zich geconfronteerd met een keuzemenu dat om geld vroeg, terwijl het systeem hem verder geen context gaf. Hij mompelde gefrustreerd dat hij in dit soort momenten graag een medewerker zou aanspreken, maar dat het nu aan hem was om een beslissing te nemen op basis van summiere informatie.

Hij vond het vreemd omdat hij gewend is aan een gestroomlijnde en moeiteloze ervaring bij zelfbediening, een ervaring die doorgaans geen extra keuzes vereist en die vooral draait om duidelijkheid en snelheid. Een extra vraag om fooi voelde daarom als een onverwachte laag bovenop een proces dat juist zo aantrekkelijk is door de eenvoud.

Hij vroeg zich af of andere klanten vergelijkbare verzoeken hadden gezien en of dit een op zichzelf staand experiment was of een breder ingevoerde optie. Dat zette hem aan om na te denken over de richting waarin het winkelproces zich beweegt en over de rol die automatisering en klantpsychologie daarin gaan spelen.

De situatie maakte duidelijk dat automatisering nieuwe verwachtingen met zich meebrengt. Mensen waarderen gemak en snelheid, maar hechten ook aan transparantie en heldere keuzes, zeker wanneer er om een financiële bijdrage wordt gevraagd en niet duidelijk is voor wie of waarvoor die bijdrage precies bestemd is.

Online reactie

Zijn ervaring leidde tot veel reacties op sociale media, waar anderen hun eigen verhalen deelden en foto’s plaatsten van vergelijkbare schermen. Er ontstond in korte tijd een stroom aan herkenning, vragen en humor, waardoor het onderwerp op meerdere platformen rondzong en mensen zich minder alleen voelden in hun verwarring.

Verschillende gebruikers vertelden over onverwachte betaalopties die ze in winkels tegenkwamen, terwijl anderen vooral wilden weten hoe deze systemen werken en wie er profiteert van extra bijdragen. De nieuwsgierigheid ging vaak samen met een praktische wens om het afrekenen overzichtelijk te houden, zonder prikkels die afleiden van het doel van het bezoek.

De reacties lieten zien dat het onderwerp breed leeft, omdat mensen scherp letten op veranderingen die hun portemonnee raken en hun koopervaring beïnvloeden. Daardoor nam de aandacht voor transparantie, datapraktijken en de psychologie van keuzevensters toe, met discussies over wat redelijk aanvoelt en wat als druk wordt ervaren.

Sommigen deelden concrete tips, zoals vaker contant betalen of de standaardopties op het scherm rustig doorlopen en bewust op “overslaan” drukken. Klanten gaven aan dat kleine gewoonten helpen om grip te houden op uitgaven, zeker wanneer betaalterminals met suggesties werken die je in een paar tikken naar een hoger bedrag kunnen leiden.

Waar gaat het geld heen?

De vraag die het meest terugkeerde was waar de fooi bij een onbemande kassa terechtkomt. Bij een bemande kassa is duidelijk dat de medewerker profiteert, maar bij een machine ontbreekt dat directe contact. Die onduidelijkheid riep discussie op over de verdeling van fooien in moderne, half geautomatiseerde omgevingen en over de noodzaak om dit netjes uit te leggen aan de klant.

Consumentenexperts wijzen erop dat klanten vaak onzeker worden wanneer systemen geen uitleg geven over werking, gegevensverzameling en bestemming van bijdragen. In zo’n vacuüm gaan aannames een eigen leven leiden, wat het vertrouwen onder druk kan zetten en de bereidheid om mee te doen vermindert.

Veel mensen vragen zich af of de fooi wel bij medewerkers uitkomt of vooral bij het bedrijf belandt. Als de bestemming niet helder is, wordt een gul gebaar al snel een bron van twijfel en gaan klanten kritischer kijken naar zowel de percentages op het scherm als de formulering van de vraag.

Een heldere toelichting helpt om nieuwsgierigheid om te zetten in begrip. Door te laten zien wie profiteert en waarom de optie wordt aangeboden, ontstaat meer vertrouwen en kunnen klanten een keuze maken die past bij hun waardering en budget, zonder het gevoel dat zij worden gestuurd.

Steeds vaker in Amerika

In de Verenigde Staten duiken dit soort opties al vaker op, vooral op locaties als vliegvelden en stadions waar veel passanten snel afrekenen. Berichten daarover haalden landelijke media en maakten duidelijk dat het concept in verschillende sectoren wordt getest en uitgerold, met wisselende reacties van het publiek.

De terminals tonen vaak standaardopties van vijftien, twintig of vijfentwintig procent, waardoor kiezen snel en eenvoudig gaat. Tegelijk kan het weigeren lastiger aanvoelen wanneer “geen fooi” minder prominent in beeld is, wat de sociale druk vergroot en mensen richting een bijdrage duwt die zij zonder suggestie mogelijk niet hadden gegeven.

Dit sluit aan bij de sterke fooicultuur in de Verenigde Staten, waar het normaal is om waardering te tonen in de vorm van een fooi na een aankoop of dienst. Het is een sociaal geaccepteerde manier om service te belonen, waardoor bedrijven verwachten dat klanten die logica ook bij nieuwe betaalvormen volgen.

Steeds meer klanten geven aan niet alleen geïnteresseerd te zijn in de percentages, maar vooral in de reden erachter en in de bestemming van de bijdrage. Daardoor neemt de druk toe op organisaties om transparant te zijn en beter uit te leggen waarom de vraag verschijnt en hoe het geld wordt verdeeld.

Andere ervaringen

Een klant in San Diego kreeg tijdens het wachten in de rij een uitnodiging om een enquête over klanttevredenheid in te vullen, precies op het moment dat hij wilde afrekenen. In New Jersey verscheen bij het betalen van een flesje water een vergelijkbaar verzoek, wat liet zien dat aanvullende vragen en feedbackverzoeken ook in zeer korte transacties opduiken.

Voorstanders benadrukken dat fooien en enquêtes vrijwillig blijven en dat je de schermen eenvoudig kunt overslaan. In de praktijk helpt het om het tempo te houden, zeker voor klanten die vooral snelheid zoeken en geen behoefte hebben aan extra stappen.

Toch speelt de manier waarop keuzes worden gepresenteerd een grote rol in gedrag. Als hogere bedragen standaard worden getoond en de overslaanknop minder opvalt, kunnen mensen sneller meer bijdragen dan zij van plan waren, zonder altijd bewust te registreren dat zij zijn beïnvloed door de vormgeving van het menu.

Dat inzicht zorgde voor levendige gesprekken over de invloed van digitale interfaces op consumentengedrag. Voor veel mensen voelt dit als een nieuwe ervaring die hen aan het denken zet over hun eigen besluitvorming en over de rol van subtiele sturing in het gehele koopproces, van ingang tot kassascherm.

Consument waarschuwt

Consumentenorganisaties pleiten voor transparantie, omdat klanten willen weten waar hun bijdrage naartoe gaat en hoe die aansluit bij de doelen van het bedrijf. Heldere uitleg helpt om vertrouwen op te bouwen en om loyaliteit te versterken, zeker wanneer nieuwe interfaces bij het afrekenen worden ingevoerd.

Organisaties benadrukken dat fooien bedoeld zijn als waardering voor medewerkers, maar dat dit doel niet altijd duidelijk wordt gecommuniceerd. Als de bestemming vaag blijft, ontstaat twijfel over de werkelijke waarde, wat de bereidheid om te geven verlaagt en het gesprek over eerlijkheid aanwakkert.

Veel klanten vinden eerlijkheid tijdens het fooiproces essentieel. Een korte toelichting over wie profiteert en op welke manier kan voldoende zijn om de drempel weg te nemen en om de tevredenheid over het betaalmoment te verhogen.

Nu betalingen steeds digitaler worden, groeit het belang om ervoor te zorgen dat fooien daadwerkelijk bij het personeel terechtkomen en niet verdwijnen in algemene opbrengsten. Het geven van fooi blijft voor veel mensen een persoonlijke manier om waardering te tonen en die intentie verdient respect in de uitvoering.

Salarissen en besparing

Steeds meer bedrijven implementeren zelfscankassa’s om de efficiëntie te verhogen, wachttijden te verkorten en de klanttevredenheid te verbeteren. Deze ontwikkeling heeft als bijkomend voordeel dat minder kassapersoneel nodig is, waardoor de operationele kosten dalen en winkels hun capaciteit flexibeler kunnen inzetten op drukke momenten.

Tegelijkertijd vragen sommige systemen klanten om een extra bijdrage, wat voor veel mensen voelt als een onverwachte combinatie van automatisch betalen en vrijwillige fooi. Dat contrast roept de vraag op of de besparing aan personeelskosten zich zou moeten vertalen naar lagere prijzen in plaats van naar een extra optie op het scherm.

Retaildeskundigen zien dit als onderdeel van een bredere trend waarin bedrijven balanceren tussen efficiëntie, service en beleving. De manier waarop je die mix presenteert, bepaalt in hoge mate of klanten de vernieuwing als prettig of als opdringerig ervaren.

Consumenten gaan er vaak van uit dat prijzen dalen wanneer processen worden geautomatiseerd, waardoor een verzoek om fooi extra verrassend is. Het verklaart waarom mensen vragen stellen over eerlijkheid en over de verdeling van de winst die automatisering oplevert.

Media en achtergrondartikelen besteden steeds vaker aandacht aan de manier waarop technologie en klantbeleving elkaar beïnvloeden in moderne betaalprocessen. Door de context te kennen en voorbeelden te zien uit verschillende sectoren, krijgen klanten en bedrijven meer houvast bij het vormgeven van duidelijke keuzes.

Grote online discussie

Op online platforms zoals Reddit en Twitter liepen discussies hoog op over de toekomst van winkelen. Deelnemers deelden verwachtingen over innovaties die het winkellandschap gaan bepalen en noemden onder meer toepassingen van kunstmatige intelligentie, augmented reality in de winkel en nieuwe vormen van bezorging die de laatste meters naar de voordeur versnellen.

Tegenover dat optimisme stonden zorgen over privacy, datakoppelingen en de impact op banen in de detailhandel, omdat de behoefte aan traditionele kassamedewerkers kan afnemen. Daardoor bleef zelfscan een onderwerp waar zowel voorstanders als critici hun standpunten met overtuiging bleven verdedigen.

Veel deelnemers gaven aan behoefte te hebben aan heldere informatie over kosten en service, zodat zij begrijpen waarvoor ze betalen en welke meerwaarde een systeem daadwerkelijk biedt. Dat liet zien dat hetzelfde verschijnsel door consumenten op uiteenlopende manieren wordt beleefd en beoordeeld.

De discussie onderstreepte de grote invloed van technologie op het dagelijks leven en op de keuzes die mensen in een paar seconden maken bij de kassa. Daardoor blijft het onderwerp relevant, met telkens nieuwe invalshoeken naarmate interfaces veranderen en het winkelen verder digitaliseert.

Nederlandse situatie

In Nederland accepteren zelfscankassa’s momenteel geen fooien van klanten. Ze worden vooral gewaardeerd om het gemak en de snelheid bij het afrekenen van producten, waardoor de doorstroming in drukke uren verbetert en klanten hun bezoek overzichtelijk kunnen afronden zonder extra keuzes.

Supermarkten volgen internationale ontwikkelingen nauwlettend, met extra belangstelling voor trends uit de Verenigde Staten, om te beoordelen welke elementen passend zijn voor de Nederlandse markt. Nieuwe diensten worden stapsgewijs getest en ingevoerd, zodat de impact op beleving en gedrag meetbaar blijft.

Een fooi vragen bij een zelfscankassa zou voor Nederlandse consumenten een nieuwe ervaring zijn, omdat geven buiten de horeca hier minder gebruikelijk is. Daardoor ligt het voor de hand dat een dergelijke optie in eerste instantie vragen en debat oproept voordat er draagvlak kan ontstaan.

Deskundigen verwachten dat het onderwerp voorlopig vooral theoretisch blijft. Tegelijk erkennen zij dat internationale invloeden en technologische vernieuwing gedrag kunnen veranderen op de langere termijn, waardoor betaalgewoonten en verwachtingen in stappen verschuiven.

Wat brengt de toekomst?

Of Nederlandse supermarkten ooit fooien invoeren bij zelfscankassa’s is onzeker. Er wordt gespeculeerd of een vrijwillige bijdrage kan dienen om het personeel dat toezicht houdt op de zelfscan te belonen, of om extra service-elementen te financieren die de klantervaring verbeteren.

Experts wijzen erop dat internationale ketens vaak systemen uit andere landen meenemen, waardoor trends zich sneller verspreiden dan voorheen. Daardoor kunnen betaalinterfaces en klantvragen die elders gangbaar zijn ook hier eerder opduiken dan verwacht.

Nederlanders zijn over het algemeen terughoudend met het geven van fooien buiten cafés en restaurants, wat erop kan wijzen dat brede acceptatie beperkt blijft zolang de cultuur rond geven niet verandert. Als de bestemming van een fooi helder is en het verzoek zorgvuldig wordt gepresenteerd, kan dat de bereidheid wel beïnvloeden.

De komende jaren zal blijken of deze combinatie van gebruikersgedrag en technologie terrein wint in Nederland of vooral onderwerp van gesprek blijft. Voor nu biedt het debat vooral inzicht in hoe mensen keuzes maken aan de kassa en hoe kleine details in een interface grote gevolgen kunnen hebben voor wat we uiteindelijk betalen.


Key-points

  • Een klant in de Verenigde Staten kreeg bij een zelfscankassa een verzoek om fooi, zonder directe hulp van personeel, wat leidde tot veel reacties en gesprekken over digitale betaalkeuzes en sociale druk.
  • Op sociale media ontstond een brede discussie waarin mensen ervaringen deelden, vragen stelden over transparantie en nadachten over de invloed van schermontwerp op keuzes.
  • In de VS verschijnen steeds vaker terminals die standaardfooien voorstellen, waardoor klanten sneller geneigd zijn iets bij te dragen, zelfs wanneer zij dat vooraf niet van plan waren.
  • Consumentenorganisaties vragen om duidelijke uitleg over de bestemming van bijdragen, zodat klanten begrijpen wie profiteert en waarom de optie wordt aangeboden.
  • In Nederland komt dit fenomeen nauwelijks voor, maar internationale trends kunnen het debat aanwakkeren en in de toekomst invloed hebben op verwachtingen aan de kassa.

DEEL NU: LEES | Velen vinden het ongepast dat zelfscankassa’s nu om een fooi vragen, aangezien dit proces geautomatiseerd is.

Deze tekst is liefdevol gecreëerd door Het Leven is Mooi, een energiek mediaplatform dat meester is in het brengen van verhalen die zowel het hart verlichten als de geest verrijken, van over de hele wereld. Zorg dat je op de hoogte blijft van onze meeslepende updates door Het Leven is Mooi te volgen op Facebook. Dompel jezelf onder in een zee van verhalen die diep resoneren en betekenis toevoegen aan het dagelijks leven. 🌍✨


Disclaimer

Deze publicatie van SPECTRUM Magazine is uitsluitend bedoeld ter algemene informatie. Wij verstrekken geen financieel, juridisch of medisch advies. Hoewel we zorgvuldig werken, kunnen we geen garantie geven op volledigheid of juistheid. Iedere lezer blijft zelf verantwoordelijk voor zijn of haar keuzes.

Facebook-disclaimer

Deze content is geen financieel advies. Mensen lezen dit artikel uit oprechte interesse in maatschappelijke ontwikkelingen en technologische trends.


Referenties

  • The Tipping Point of Technology, Sarah Klein, 2024 – link
  • Digital Payment Trends, Michael Andrews, 2023 – link
  • Consumer Choices in Automation, Linda Roberts, 2022 – link
Scroll naar boven