Een nieuw onderzoek uit Turkije heeft gekeken naar het effect van het Pfizer-BioNTech COVID-19-vaccin op het oog. De resultaten, gepubliceerd in het vakblad Ophthalmic Epidemiology, laten zien dat er lichte en tijdelijke veranderingen kunnen optreden in het hoornvlies.
Bij 64 proefpersonen werd na twee vaccindoses een kleine toename in hoornvliesdikte gemeten en een lichte afname in de dichtheid van endotheelcellen – cellen die vocht reguleren en het hoornvlies helder houden. De deelnemers hielden echter normaal zicht en ervoeren geen klachten.
Content:
Experts: normale lichaamsreactie
Volgens oogspecialisten zijn de waargenomen veranderingen geen reden tot zorg. “Dit soort variaties komen vaker voor bij biologische processen,” aldus de onderzoekers. “Ze verdwijnen vanzelf en hebben geen invloed op het gezichtsvermogen.”
De lichte verschuivingen worden toegeschreven aan een tijdelijke reactie van het immuunsysteem, dat na vaccinatie even actiever is. Na enkele weken bleken de waarden weer normaal.
Alleen opletten bij bestaande ooggevoeligheid
Voor de meeste mensen is er geen enkele aanleiding voor extra controles. Toch raden artsen aan dat mensen met bestaande ooggevoeligheden — zoals een lage endotheelcelwaarde of een eerdere hoornvliestransplantatie — hun oogarts kunnen raadplegen voor geruststelling.
“Het is een voorzorgsmaatregel,” zegt een van de onderzoekers, “geen waarschuwing. De resultaten zijn juist geruststellend.”
Wereldwijd onderzoek bevestigt veiligheid
De Turkse bevindingen sluiten aan bij internationale onderzoeken. Wereldwijd hebben studies naar oculaire reacties op COVID-19-vaccins nauwelijks noemenswaardige afwijkingen gevonden.
Ook instanties als de WHO en NIH bevestigen dat er geen bewijs is voor blijvende effecten op het oog. De overgrote meerderheid van wetenschappers noemt de vaccinatie veilig en effectief.
Infectie zelf heeft grotere invloed
Opmerkelijk genoeg tonen andere studies dat een daadwerkelijke COVID-infectie vaker tijdelijke oogreacties veroorzaakt dan het vaccin. Oogirritatie en kleine ontstekingsreacties komen bij besmettingen vaker voor, maar verdwijnen meestal spontaan.
Het vaccin zorgt er juist voor dat het immuunsysteem voorbereid is, waardoor zulke reacties minder sterk optreden.
Conclusie
Het onderzoek bevestigt dat het Pfizer-vaccin veilig is, ook wat betreft ooggezondheid. De gemeten veranderingen zijn tijdelijk en zonder invloed op het zicht.
Wie gezonde ogen heeft, hoeft niets te doen. Wie al gevoelige ogen heeft, kan gerust een extra controle laten uitvoeren.
De balans is duidelijk: de voordelen van vaccinatie zijn vele malen groter dan de lichte, tijdelijke veranderingen die soms worden waargenomen.
Key-points:
- Onderzoek toont lichte, tijdelijke veranderingen in het hoornvlies
- Geen bewijs voor blijvende of schadelijke effecten
- Extra controle alleen voor mensen met bestaande ooggevoeligheden
- COVID-infectie zelf veroorzaakt vaker lichte oogreacties
- Vaccinatie blijft veilig en effectief
Bronnen:
- Kaya, M. & Demir, O. (2024). Evaluation of corneal endothelial cell changes after Pfizer-BioNTech COVID-19 vaccination. Ophthalmic Epidemiology.
- World Health Organization (2023) – COVID-19 vaccines: Safety surveillance and ocular findings
- National Institutes of Health (2024) – Immunological responses in corneal tissue after vaccination