De gemeente Westland heeft aan demissionair minister David van Weel laten weten dat zij niet genoeg ruimte heeft om 635 asielzoekers op te vangen. Ze vinden dat de capaciteit tekortschiet en vragen om een eerlijke landelijke verdeling die rekening houdt met de draagkracht van iedere gemeente en de kwaliteit van de opvang.
Op 18 september 2025 heeft het college van burgemeester en wethouders benadrukt dat besluiten met impact op aantallen of eenheden alleen genomen kunnen worden na overleg met alle betrokken partijen. De gemeente verwacht een zorgvuldige voorbereiding van dit overleg, met het delen en vastleggen van relevante gegevens en het identificeren van knelpunten vooraf. Zo kan ervoor gezorgd worden dat keuzes goed aansluiten op de lokale situatie, waardoor het dagelijks leven van inwoners zo min mogelijk onder druk komt te staan en draagvlak behouden blijft door tijdige en heldere communicatie over gevolgen, planning en randvoorwaarden.
De gemeente onderstreept het belang van constructieve samenwerking met het ministerie, ook wanneer men het inhoudelijk niet eens is over uitgangspunten of aantallen. Westland gelooft dat juist in een open dialoog duurzame oplossingen ontstaan en dat bereidheid tot compromissen nodig is om gezamenlijke doelen stap voor stap dichterbij te brengen. Door afspraken concreet te maken en voortgang te monitoren, kunnen zorgen tijdig worden besproken en bijsturingsruimte worden gecreëerd als omstandigheden veranderen.
Content:
Achtergrond spreidingswet
Het aantal opvangplekken volgt uit de Spreidingswet, die is bedoeld om de verantwoordelijkheid voor opvang eerlijk over alle gemeenten te verdelen. Na bezwaren van verschillende gemeenten zijn aantallen herijkt om beter aan lokale zorgen tegemoet te komen en de invoering van het beleid soepeler te laten verlopen. Het streven is om draagvlak te vergroten door rekening te houden met regionale verschillen, bestaande druk op voorzieningen en de praktische uitvoerbaarheid op de korte en langere termijn.
De taakstelling kwam daarbij uit op 635 plaatsen, zodat meer gemeenten bijdragen aan opvang en de druk evenwichtiger over het land wordt gespreid. Het doel is dat vluchtelingen in een veilige en stabiele omgeving terechtkunnen, met uitzicht op doorstroom naar passende huisvesting, terwijl verantwoordelijkheden eerlijk worden verdeeld en voor uitvoerende partijen haalbaar blijven. Duidelijke afspraken over termijnen en ondersteuning moeten voorkomen dat knelpunten zich blijven opstapelen.
Wanneer gemeenten met succes bezwaar maakten, leidde dit soms tot lagere aantallen voor die gemeenten en tot hogere aantallen elders. Volgens Westland vergroot dit de druk op lokale voorzieningen, omdat bovenop eerdere opgaven extra opvang zou moeten worden gerealiseerd. De gemeente vreest dat de balans in de regio hierdoor verder onder spanning komt te staan en vraagt om maatwerk dat eerdere inspanningen zichtbaar meeweegt.
Lees meer over de Spreidingswet op Rijksoverheid.nl in de officiële toelichting
Westland voelt zich overbelast
De gemeente benadrukt dat ze al veel doet voor 2.075 Oekraïense vluchtelingen, maar ook meer dan 5.000 arbeidsmigranten herbergt en nog eens 3.000 extra wooneenheden voorbereidt. Dit vergt veel ruimte en organisatiekracht.
Deze aantallen vergroten de druk op de woningmarkt en voorzieningen zoals onderwijs, jeugdhulp en zorg. Het college vreest overbelasting van publieke diensten en langere wachttijden zonder aanvullende steun en planning. Westland vraagt om financiële afspraken, personele ondersteuning en tijdige beschikbaarheid van locaties om de kwaliteit van de leefomgeving te behouden.
Westland benadrukt de grote inzet van inwoners, organisaties en ondernemers bij het behouden van leefbaarheid. De gemeente ziet deze samenwerking als essentieel voor het laten landen van verbeteringen en het betrekken van iedereen in de regio. Wijk- en verenigingsinitiatieven ontvangen ondersteuning om lokale kennis te benutten.
Investeringen in opvang
De afgelopen jaren heeft Westland extra geïnvesteerd in huisvesting voor statushouders. Sinds 2022 wordt met een versnelde aanpak gewerkt, waaronder de aankoop van een hotel dat als tijdelijke opvanglocatie kan dienen. Met aanvullende begeleiding en doorstroomafspraken wil de gemeente wachttijden beperken en de overgang naar reguliere woonruimte beter organiseren, met behoud van veiligheid en toezicht.
In drie jaar tijd zijn 450 statushouders in Westland gehuisvest. Daarmee voldoet de gemeente aan eerdere verplichtingen en laat zij zien bereid te zijn te investeren in voorzieningen en begeleiding die bijdragen aan een goede start en snelle integratie. De inzet is om kwetsbare groepen tijdig te ondersteunen met taal, scholing en toegang tot zorg, zodat deelname aan de samenleving sneller op gang komt.
De gemeente Westland wil dat het vraagstuk van lokale zelfstandigheid onderdeel blijft van een breder landelijk gesprek, met duidelijke coördinatie en voorspelbare financiering, om maatregelen uitvoerbaar en effectief te maken voor de hele samenleving en verschuiving van verantwoordelijkheden te voorkomen.
Meer informatie over statushouders bij het COA, inclusief uitleg over begeleiding en doorstroom
Rekening zonder Westland
Volgens het college houdt de berekening van de opvangtaak onvoldoende rekening met verantwoordelijkheden en werkzaamheden van instellingen die al jarenlang specifieke taken uitvoeren in de regio. Daardoor sluit de toedeling niet aan bij de werkelijke situatie, beschikbare expertise en de bestaande belasting van betrokken organisaties. Het gevolg is dat planning en uitvoering onder druk komen te staan.
Westland vraagt daarom om eerdere inspanningen en lopende taken zichtbaar mee te wegen in de verdeling van middelen en aantallen. Zonder die erkenning ontstaat het beeld dat iedere gemeente opnieuw begint, terwijl sommigen al grote stappen hebben gezet. Door prestaties te borgen in de toedeling kan voortgebouwd worden op wat werkt en blijven schokken in de uitvoering beperkt.
Het gemeentebestuur verzoekt betrokken instanties om een correctie op basis van reeds geleverde bijdragen en actuele draagkracht. Zo ontstaat een realistischer en eerlijker beeld van de inspanningen tot nu toe en wordt transparant gemaakt welke resultaten in de beoordeling van alle partijen worden meegenomen. Deze aanpak helpt om vertrouwen te behouden en discussies te baseren op dezelfde feiten.
Beperkt aanbod blijft
Westland houdt vast aan 140 opvangplekken, met duidelijke voorwaarden rond veiligheid, hygiëne, gedragsregels en begeleiding. De gemeente eist dat deze randvoorwaarden vóór nieuwe plaatsingen duidelijk zijn en controleerbaar. Jaarlijkse evaluaties en duidelijke aanspreekpunten moeten zorgen voor continuïteit en veiligheid voor omwonenden en bewoners.
Duidelijke afspraken over financiering, veiligheid en faciliteiten zijn essentieel voor Westland. De opvang moet passen bij lokale behoeften en capaciteit, zodat oplossingen duurzaam en uitvoerbaar zijn. Dit helpt risico’s beheersbaar te houden en verwachtingen eerlijk te managen.
De gemeente hecht daarnaast waarde aan betrokkenheid van bewoners. Door vooraf verwachtingen en afspraken te delen, omwonenden tijdig te informeren en zorgen serieus te bespreken, verwacht Westland meer begrip en draagvlak voor besluiten die de directe leefomgeving raken. Deze aanpak bevordert vertrouwen en helpt om signalen vroeg te herkennen en op te lossen.
Kritiek op beleid
Naast de cijfers kijkt Westland kritisch naar het nationale beleid. Er bestaan twijfels over voorgestelde aanpassingen in de Spreidingswet en over plannen om het budget voor asielzaken in de komende jaren te verlagen. Gemeenten waarschuwen dat minder middelen de uitvoerbaarheid onder druk zetten en dat afspraken over kwaliteit en begeleiding daardoor lastiger na te komen zijn.
De aangekondigde verlaging van het budget in 2029 van 9,5 miljard euro naar 1,2 miljard euro roept zorgen op. Minder middelen betekenen beperktere dienstverlening, minder ruimte voor beleid en minder mogelijkheden om te investeren in doorstroom en begeleiding. Dat heeft merkbare gevolgen voor inwoners, voor opvanglocaties en voor de kwaliteit van publieke voorzieningen die al onder druk staan.
Meerdere gemeenten signaleren dat zonder passende financiering een tekort aan opvanglocaties voor kwetsbare groepen dreigt. Westland benadrukt daarom dat evenwicht tussen beleidsambitie en budget noodzakelijk is om tot een duurzame en rechtvaardige aanpak te komen. Langjarige afspraken en stabiele middelen zijn nodig om te plannen, op te schalen en kwaliteit te borgen.
Lees meer over de kabinetsplannen bij NOS in het dossier over asiel en opvang
Onmogelijke opdracht
Volgens de gemeente bemoeilijkt het lagere budget het realiseren van duurzame opvang. Het rijk vraagt om structurele oplossingen, terwijl tegelijkertijd geld wordt teruggeschroefd. Westland vindt die combinatie onrealistisch en vreest dat de uitvoering steeds zwaarder op de schouders van lokale overheden komt te rusten. Zonder extra ondersteuning ontstaat het risico dat noodmaatregelen de norm worden in plaats van stabiele, planbare voorzieningen.
Westland benoemt de situatie als complex en uitdagend, aangezien ook andere gemeenten te kampen hebben met capaciteitsproblemen en groeiende taken. Daarom is extra ondersteuning, gedeelde kennis en duidelijke afspraken over taken en prioriteiten nodig. Alleen door tijdig beslissingen te nemen en gerichte middelen in te zetten, kan de druk op de uitvoering verminderen.
De kloof tussen landelijke ambities en lokale uitvoering wordt daardoor zichtbaarder. Westland pleit voor een actievere rol van het rijk, voor beter voorspelbare financiering en voor instrumenten die provincies en gemeenten helpen om besluiten te vertalen naar werkbare plannen. Zo kan de doorvertaling van beleid naar praktijk minder frictie opleveren en ontstaat ruimte om kwaliteit te borgen.
Nationale discussie
Op andere plaatsen wordt ook gesproken over de uitvoering van de Spreidingswet. Sommige gemeenten zijn nog in onderhandeling over aantallen en locaties, terwijl anderen aangeven dat beoogde aantallen niet haalbaar zijn vanwege beperkingen. Dit vereist regionaal maatwerk en duidelijke spelregels voor verdeling en compensatie.
De verschillen tussen provincies maken een consistente nationale strategie lastiger, omdat regio’s eigen prioriteiten en beperkingen hebben. Toch geven diverse provincies aan te willen meedenken over een gecoördineerde aanpak, waarbij afspraken per regio beter op elkaar aansluiten en knelpunten inzichtelijk worden gemaakt. Zo kan tempo worden gemaakt zonder het draagvlak te verliezen.
Daarmee blijft de kernvraag hoe de verdeling eerlijk en rechtvaardig kan plaatsvinden. In het landelijke debat wordt gezocht naar een oplossing die uitvoerbaar is en rekening houdt met de belangen van alle partijen, zodat opvang niet stokt en draagvlak behouden blijft. Heldere criteria en transparante verantwoording zijn nodig om vertrouwen te versterken.
Lees achtergrond bij deze discussie in de Volkskrant met analyses en duiding
Waarschuwing COA
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers waarschuwt al geruime tijd voor een capaciteitstekort om de toenemende instroom adequaat te kunnen huisvesten. Zonder extra inspanningen van gemeenten bestaat het gevaar dat de opvang deze herfst niet voldoende zal aansluiten op de vraag, wat kan leiden tot vertragingen in doorstroom en druk op tijdelijke voorzieningen. Deze onzekerheid heeft ook gevolgen voor onderwijs, zorg en integratie.
Het COA benadrukt dat een nauwe samenwerking tussen de overheid en gemeenten essentieel is voor een duurzame en schaalbare aanpak. Alleen door een constante en goed gecoördineerde inspanning kunnen opvanglocaties stabiel blijven, kan er tijdig worden opgeschaald en kunnen bewoners sneller doorstromen naar geschikte huisvesting. Dit vereist duidelijke afspraken over rollen, termijnen en financiering.
Zonder gezamenlijke inzet dreigt een structureel tekort aan plekken te ontstaan, met gevolgen voor doorstroom naar reguliere woonruimte en voor begeleiding richting onderwijs, zorg en werk. Het COA vraagt daarom om duidelijke keuzes, langjarige afspraken en het borgen van kwaliteit, zodat kwetsbare groepen niet tussen wal en schip vallen.
Lees meer over het COA en de actuele aanpak op coa.nl
Hoe nu verder?
Het ministerie van Asiel en Migratie is verantwoordelijk voor de toewijzing van verblijfplaatsen, terwijl Westland vasthoudt aan 140 plekken die volgens de gemeente haalbaar en verantwoord zijn. De lokale inzet blijft gericht op kwaliteit, veiligheid en begeleiding, met extra aandacht voor communicatie met omwonenden en samenwerking met maatschappelijke partners. Zo wil de gemeente voorspelbaarheid creëren en escalaties voorkomen.
Het is nog onduidelijk of dit voldoende is om spanningen met Den Haag te voorkomen. Het ministerie zal eerst bepalen of aanvullende aanpassingen in de verdeling nodig zijn en welke gemeenten daarbij betrokken worden. Totdat daar duidelijkheid over is, blijft de situatie voor alle partijen onzeker en is zorgvuldig verwachtingsmanagement richting inwoners en partners essentieel.
Voor gemeente en inwoners overheerst daarom voorlopig onzekerheid. De hoop is dat in de komende maanden een werkbaar compromis ontstaat, waarin belangen en mogelijkheden zorgvuldig tegen elkaar worden afgewogen en de uitvoering voor iedereen duidelijk wordt. Door feiten centraal te stellen en afspraken publiek toe te lichten, kan vertrouwen worden opgebouwd en kan draagvlak groeien.
Key-points
- Westland zegt dat 635 opvangplekken niet haalbaar zijn en dat 140 plekken veilig, begeleid en hygiënisch kunnen worden georganiseerd.
- Door de Spreidingswet steeg de taakstelling voor Westland van 617 naar 635 plekken na herijking, met als doel de landelijke verdeling evenwichtiger te maken en meer gemeenten te laten bijdragen.
- De gemeente biedt al onderdak aan 2.075 Oekraïners en huisvest daarnaast duizenden arbeidsmigranten en statushouders, wat de druk op woningen, onderwijs en zorg merkbaar vergroot en om extra ondersteuning vraagt.
- Westland wil dat eerdere inspanningen en gerealiseerde resultaten meetellen bij nieuwe toedelingsbesluiten, zodat gemeenten die al veel hebben gedaan herkenbaar worden gewaardeerd en op hun inzet kunnen voortbouwen.
- De belangrijkste zorg betreft het verschil tussen landelijke ambities en beschikbare middelen, waardoor uitvoering lokaal onder druk komt te staan en keuzes lastiger worden voor bestuur en partners.
- Het COA benadrukt dat nauwe samenwerking tussen rijk en gemeenten noodzakelijk is om tekorten aan opvangplekken te voorkomen, doorstroom op peil te houden en kwaliteit van zorg te borgen.
- De definitieve verdeling zal afhangen van de beslissingen van het ministerie van Asiel en Migratie, waardoor de komende periode essentieel is voor het verkrijgen van duidelijkheid, draagvlak en een praktische uitvoering in de regio.
DEEL NU: NIEUWS | Op dit moment is er geen beschikbare ruimte in de gemeente om de 635 asielzoekers op te vangen, waardoor het spijtig genoeg niet mogelijk is om opvang te bieden.
Dit stuk is zorgvuldig ontworpen door KijkPortaal, een dynamisch mediaplatform dat zich specialiseert in het leveren van verhalen die niet alleen inspireren maar ook verrijken, uitgezocht uit alle hoeken van de wereld. Zorg dat je niets mist van onze intrigerende content door KijkPortaal te volgen op Facebook. Laat je meeslepen door een wereld vol verhalen die echt impact hebben. 🌍✨
SPECTRUM Magazine Disclaimer
Dit artikel is geschreven voor informatieve en journalistieke doeleinden. Hoewel er veel zorg is besteed aan de inhoud, kan SPECTRUM Magazine geen enkele garantie geven over de volledigheid of juistheid van de informatie. Dit artikel bevat geen financieel, juridisch of medisch advies. Lezers dienen altijd zelf onafhankelijk advies in te winnen bij bevoegde professionals voordat zij beslissingen nemen die betrekking hebben op hun persoonlijke situatie. De uitgever en auteurs zijn niet aansprakelijk voor eventuele gevolgen van het gebruik van de informatie in dit artikel.
Facebook Disclaimer
Deze publicatie is uitsluitend bedoeld om lezers te informeren. Het is geen financieel advies en mag ook niet zo worden opgevat. Mensen zijn oprecht geïnteresseerd in onze content en lezen deze vrijwillig.