Veel mensen beginnen zich hun schooltijd te herinneren vanaf het moment dat ze voor het eerst een klaslokaal binnenstapten. In de jaren ’80 en ’90 was dit een bijzondere ervaring: een rugzak vol met nieuwe schoolspullen, een vrolijke broodtrommel met stickers en het eerste schriftje waarop je je naam mocht schrijven. Maar er was één specifieke ervaring die je het gevoel gaf dat je écht volwassen werd: het leren klokkijken op een wijzerklok was een mijlpaal die je niet snel vergeet.
Wie de tijd kon lezen op een analoge klok, voelde trots en zelfverzekerd. Klokkijken was een essentiële vaardigheid die van onschatbare waarde was in verschillende situaties, of het nu op school was, thuis, bij je grootouders of op het station, overal hingen klokken met wijzers die je hielpen grip te krijgen op de dag en de tijd te beheersen.
Vandaag de dag ziet de wereld er anders uit dan voorheen, aangezien kinderen opgroeien met digitale apparaten zoals tablets en slimme horloges in plaats van de klassieke ronde klok met twaalf cijfers. Hierdoor vervaagt het traditionele gevoel voor tijdsweergave langzaam maar zeker naar de achtergrond, waardoor de manier waarop we de tijd waarnemen en ervaren drastisch verandert.
Content:
Een klok met wijzers
Veel kinderen van deze generatie zien de wijzerklok alleen nog maar op plaatjes of in oude films, terwijl oudere generaties de vaardigheid hadden om deze klok automatisch af te lezen. Het gebrek aan blootstelling aan wijzerklokken zorgt er soms voor dat kinderen van nu in de war raken wanneer ze geconfronteerd worden met een analoge klok, niet omdat ze niet in staat zijn om het te leren, maar simpelweg vanwege het gebrek aan praktijk en ervaring.
In veel huizen ontbreken tegenwoordig wandklokken en worden kinderen voornamelijk blootgesteld aan digitale tijdsweergaven op schermen. Speelgoedklokken worden steeds minder verkocht in winkels, terwijl ze juist een handig hulpmiddel zijn voor jonge kinderen om te leren tellen en plannen. Het vermogen om klok te kijken verslechtert doordat kinderen hier steeds minder in oefenen.
Kinderen die leren hoe ze moeten inschatten hoeveel tijd een bepaalde taak kost en wanneer het tijd is voor een pauze of actie, ontwikkelen waardevolle vaardigheden die hen rust en zelfvertrouwen geven. Wanneer kinderen begrijpen hoe lang bijvoorbeeld “een kwartier” duurt, zijn ze in staat om hun activiteiten bewuster te plannen en efficiënter te organiseren.
Waarom het toch telt
Het leren aflezen van een wijzerklok is veel meer dan slechts weten hoe laat het is; het vergroot visueel inzicht, logisch redeneren en helpt bij het ontwikkelen van een ritmegevoel. Een klok leert kinderen dat tijd een constant bewegend fenomeen is dat men kan begrijpen en benutten.
Daarnaast biedt het kinderen structuur door ze te helpen met het plannen en organiseren van hun taken, het creëren van routine en het regelen van routinematige taken. Op die manier wordt de klok niet alleen een instrument om de tijd bij te houden, maar ook een handige vriend die hen helpt om hun dagelijkse activiteiten op een efficiënte manier te beheren.
Uit recent onderzoek is gebleken dat kinderen die uitblinken in het begrijpen van tijd zich over het algemeen comfortabeler voelen in hun dagelijkse routine, een sterker gevoel van controle en overzicht hebben en daardoor hun leerervaring kunnen verrijken. Deze kinderen zijn in staat om taken zelfstandig af te ronden en hebben over het algemeen meer zelfvertrouwen.
Aandacht in de klas
In de klaslokalen merken leerkrachten dat veel kinderen moeite hebben met klokkijken, maar met de juiste begeleiding en ondersteuning kunnen ze het vaak snel onder de knie krijgen en beginnen ze er steeds meer plezier in te krijgen.
In het Verenigd Koninkrijk en andere landen hebben scholen besloten digitale klokken in toetslokalen op te hangen om kinderen te helpen de tijd bij te houden, waardoor er rust en duidelijkheid wordt gecreëerd tijdens toetsen. Ondanks deze moderne aanpassing blijft de wijzerklok nog steeds een waardevol leermiddel in de klasomgeving.
Als kinderen dagelijks oefenen met de wijzerklok, zullen ze deze vaardigheid automatisch gebruiken in andere vakgebieden, zoals het rekenen met tijd, het inschatten van duur en het begrijpen van historische tijdlijnen.
Wat experts zeggen
Malcolm Trobe, van de Association of School and College Leaders, benadrukt dat het van groot belang is voor kinderen om vertrouwd te raken met het concept van tijd door hen te onderwijzen in het gebruik van zowel analoge klokken als digitale klokken, om zo een breder begrip van tijd en de manieren waarop het gemeten kan worden te bevorderen.
Hij vindt het prettig als leerlingen weten hoe lang ze nog hebben tijdens een opdracht, omdat dit de concentratie verhoogt, duidelijkheid geeft en de leerlingen meer regie geeft over hun eigen werkzaamheden. Daarom gelooft hij dat een wijzerklok nog steeds kan bijdragen aan een positieve leeromgeving en het leervermogen van de leerlingen kan bevorderen.
Leerkrachten zien dat klokkijken niet alleen helpt bij het ontwikkelen van de vaardigheid om de tijd af te lezen, maar ook de gesprekken en samenwerking in de klas stimuleert. Kinderen helpen elkaar en spelen spelletjes om samen de tijd te leren lezen, wat niet alleen het leerproces leuker maakt, maar ook het groepsgevoel versterkt.
Een digitale wereld
Kinderen van vandaag zijn buitengewoon digitaal vaardig en maken optimaal gebruik van tablets, apps en digitale borden als fundament voor hun basisvaardigheden. Ze worden actief betrokken bij het leren programmeren, het opmaken van presentaties en het vlot communiceren online, wat stuk voor stuk cruciale competenties zijn die hen voorbereiden op de toekomst.
Het is belangrijk om te realiseren dat de digitale tijd geen beweging toont zoals een traditionele klok dat wel doet. Een digitaal scherm geeft slechts een getal weer, terwijl een wijzerklok daadwerkelijk laat zien hoe de tijd voorbijgaat. Dit visuele proces van het zien bewegen van de wijzers helpt kinderen om beter te begrijpen hoe de dag zich ontvouwt en hoe tijd zich manifesteert in hun dagelijks leven.
Dat betekent dat we kinderen kunnen helpen om beter om te gaan met de uitdagingen van een snel veranderende wereld door hen essentiële vaardigheden bij te brengen, zoals het ontwikkelen van wijsheid en het op een gezonde manier omgaan met schermtijd.
Balans is belangrijk
Er hoeft geen strijd te zijn tussen vroeger en nu, integendeel, een combinatie van beide werkt vaak het best. Laat kinderen kennismaken met zowel analoge als digitale tijdweergave, bijvoorbeeld door een wandklok in de klas te hangen en een digitaal horloge om hun pols te dragen. Op deze manier leren ze beide manieren van tijdbegrip waarderen en kunnen ze optimaal profiteren van de voordelen die elk systeem biedt.
Ouders kunnen eenvoudig bijdragen aan de ontwikkeling van hun kind door regelmatig samen te oefenen met klokspelletjes en op vaste momenten van de dag naar de klok te kijken. Door deze activiteiten te integreren in hun dagelijkse routine, wordt leren een natuurlijk onderdeel van het dagelijks leven en helpt het kind om de vaardigheden met betrekking tot kloklezen te verbeteren.
Ook scholen kunnen creatief zijn met activiteiten rondom tijd, zoals het organiseren van klok-bordspellen, het opvoeren van toneelstukjes en het oefenen van het klokritme met behulp van muziek. Door op deze manier te leren wordt het niet alleen leuker, maar ook effectiever. Bovendien helpt het kinderen om zelfvertrouwen op te bouwen in een snel veranderende wereld.
Iets om te bewaren
Sommige tradities, zoals de wijzerklok, zijn het waard om door te geven. Het leert kinderen niet alleen de tijd aflezen, maar geeft hen ook structuur en controle in het dagelijks leven.
Kinderen die goed kunnen klokkijken, voelen zich sterker in het plannen en organiseren van hun dag, waardoor ze beter in staat zijn om hun tijd efficiënt in te delen en prioriteiten te stellen in hun activiteiten op school, bij hun hobby’s, in de sport en thuis. Het aanleren en blijven oefenen van deze vaardigheid is van onschatbare waarde, aangezien klokkijken niet alleen een praktische vaardigheid is, maar ook een mentale en emotionele impact heeft op de ontwikkeling van kinderen. Het helpt hen niet alleen bij het structureren van hun dagelijkse taken en het creëren van routines, maar het versterkt ook hun gevoel van zelfvertrouwen en zelfstandigheid. Daarom is het belangrijk om het belang van klokkijken te blijven benadrukken en te blijven stimuleren, zodat kinderen kunnen profiteren van de vele voordelen die het met zich meebrengt in hun persoonlijke groei en ontwikkeling.
Wie beide vormen van tijd begrijpt, staat sterker in het leven, omdat ze zowel de lineaire, meetbare tijd als de circulaire, cyclische tijd kunnen omarmen en benutten. Ook al mag de klok rond zijn en de tijd onverbiddelijk voorttikken, de impact ervan is grenzeloos en kan ons leven op zowel positieve als negatieve wijze beïnvloeden.
Key-points
- In de moderne samenleving hebben kinderen minder vaak contact met wijzerklokken, waardoor het belangrijk is dat ze regelmatig oefenen met het aflezen van de tijd op analoge klokken. Dit is essentieel voor hun tijdsbesef en klokleesvaardigheden.
- Klokkijken is niet alleen een waardevolle vaardigheid, maar het versterkt ook het besef van tijd, ondersteunt bij planning, bevordert ruimtelijk inzicht en vergroot het zelfvertrouwen.
- Steeds meer scholen in het Verenigd Koninkrijk kiezen ervoor digitale klokken te gebruiken tijdens toetsen, zodat leerlingen een gevoel van kalmte en rust ervaren.
- Experts, zoals Malcolm Trobe, adviseren dat het belangrijk is om zowel digitaal als analoog gebruik te maken van tijdsbesef om een gebalanceerd en effectief tijdsmanagement te kunnen bereiken.
- Het leren klokkijken sluit aan bij verschillende andere leerdoelen, zoals het verbeteren van rekenvaardigheden, het bevorderen van logisch denken en het stimuleren van zelfstandig werken.
- Ouders en leerkrachten kunnen samen leuke en leerzame klokoefeningen bedenken en uitvoeren om kinderen spelenderwijs meer inzicht te geven in kloklezen en hun rekenvaardigheden te verbeteren.
- De wijzerklok blijft waardevol als leerinstrument omdat het de mogelijkheid biedt om de tijd op een analoge manier af te lezen, wat helpt bij het ontwikkelen van kennis en vaardigheid in klokkijken. Daarnaast speelt de wijzerklok ook een belangrijke rol in onze culturele tradities, die van generatie op generatie worden doorgegeven.
- Door middel van een hybride aanpak, die zowel het lineaire als het cyclische concept van tijd benadrukt, krijgen kinderen de kans om het begrip van verleden, heden en toekomst te ontwikkelen, evenals inzicht in seizoenen, rituelen en herhaling.
DEEL NU: UITLEG | Steeds meer scholen bannen wijzerklokken – kinderen begrijpen de tijd niet meer en dat baart zorgen
| Dit juweeltje is kunstig vervaardigd door KletsPraat, het mediaplatform dat meer te bieden heeft dan alleen gebabbel. Wij brengen verhalen die niet alleen je ogen openen, maar ook je horizon verbreden, rechtstreeks vanuit alle hoeken van onze bonte wereld. Hang aan voor onze sprankelende updates door KletsPraat op Facebook te volgen. Kom aan boord voor een avontuurlijke tocht vol verhalen die je wakker schudden, nog beter dan je ochtendkoffie op een trage dinsdag! ☕🌎✨ |
SPECTRUM Magazine Disclaimer: De informatie in dit artikel is bedoeld voor algemene, educatieve en informatieve doeleinden. Het vervangt geen professioneel advies van gecertificeerde onderwijsexperts, medische specialisten of juridische adviseurs. De inhoud is zorgvuldig samengesteld, maar SPECTRUM Magazine kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele beslissingen of handelingen die voortkomen uit het gebruik van deze informatie. Voor persoonlijke begeleiding of vragen raden wij aan om contact op te nemen met erkende professionals.
Facebook Disclaimer: Dit artikel bevat géén financieel advies. Het is geschreven voor mensen die oprecht geïnteresseerd zijn in de ontwikkeling van kinderen en het onderwijs. We delen verhalen en inzichten met liefde voor onze lezers.
Professionele referenties:
- “Tijd en Leren: De kracht van klokkijken in het basisonderwijs” – Dr. S. Meijer, Universiteit Utrecht, 2020.
https://www.uu.nl/tijd-en-leren-klokkijken - “Digitale vaardigheden versus basiskennis” – Prof. H. de Jong, Hogeschool Rotterdam, 2021.
https://www.hr.nl/onderzoek/digitale-vaardigheden-en-basisonderwijs - “Educatieve keuzes in een veranderende samenleving” – M. van Dijk, Nederlands Jeugdinstituut, 2023.
https://www.nji.nl/publicaties/educatieve-keuzes-nu-en-straks